Ζώα

Ἐργάτιδες
Εἴδατε ποτέ σας κυψέλη μὲ μέλισσες; Ἀκούσατε τὸ χαρούμενο βόμβο των; Τὶς εἴδατε νὰ πηγαινοέρχωνται ἀκούραστες; Ἐδοκιμάσατε τὸ προϊὸν τῆς ἐργασίας των, ποὺ εἶναι γλυκὺ σὰν ζάχαρι καὶ ἀρωματικὸ σὰν ῥόδο; Γνωρίζετε, ὅτι ὅλος αὐτὸς ὁ κόσμος, ἡγεμὼν καὶ ἐργάτες, εἶναι ὅλοι γυναῖκες; Μάλιστα, γυναῖκες, ἐκτὸς τῶν ἀέργων κηφήνων!
Πρωῒ - πρωῒ οἱ ἐργάτιδες, 80 - 100 χιλιάδες ἀπὸ κάθε γόνιμη κυ- ψέλη, χωρὶς καμμία προσταγὴ ἀνωτέρου, χωρὶς ἀγουροξυπνήματα καὶ φωνές, θὰ βγοῦν στὸ ἔργο˙ μαζεύουν ἀπὸ τὰ ἄνθη τὴ γῦρι νὰ κάμουν τὶς κηρῆθρες, τοὺς χυμοὺς νὰ κάμουν τὸ μέλι.
Γριὲς ἀκόμη, μὲ πτερὰ σχισμένα καὶ σῶμα μαδημένο, ἐργάζονται˙ μόνο ὁ θάνατος σταματᾷ τὴν ἐργασία, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἔρχεται ξαφνικός, χωρὶς ἀρρώστειες, χωρὶς πόνους, χωρὶς βάσανα, ὅπως ἔρχεται σὲ ὅλους τοὺς δικαίους.
Ἡ ἐργασία των ἔχει μεθοδικότητα καὶ τάξι. Ἀνάλογα μὲ τὴν ἡλικία καὶ τὴν πεῖρά των ἐργάζεται ἡ κάθε μία. Οἱ μικρὲς καὶ ἀνήλικες ἀναλαμβάνουν τὴν καθαριότητα τοῦ σπιτιοῦ καὶ τὴν ἀνατροφὴ τῶν μωρῶν. Ἔπειτα, μόλις μεγαλώσουν λίγο, θὰ φέρουν νερό, κατόπιν γῦρι καὶ τέλος οἱ πολύπειρες τὸ μέλι. Ἀλλὰ καὶ πόσες πεθαίνουν τὴν ὥρα τοῦ καθήκοντος! Ἄλλες τρώγουν τὰ πουλιά, ἄλλες θανατώνει ἡ κακοκαιρία καὶ ἡ βροχή, ἐνῷ πετοῦν οἱ καημένες νὰ συλλέξουν τὰ πολύτιμα προϊόντα των.
Ἡ κυψέλη, οἱ κηρῆθρες κλπ. εἶναι θαῦμα σοφῶν ὑπολογισμῶν, ποὺ μόνο πολὺ σοφοὶ ἀρχιτέκτονες καὶ μηχανικοὶ ἠμποροῦν νὰ σχεδι- άσουν. Ἀλλὰ πρὶν κτίσουν, θὰ κάμουν μία γενικὴ καθαριότητα, ποὺ θὰ τὴν ἐζήλευε καὶ ἡ καλύτερη νοικοκυρά. Θὰ σκουπίσουν τὸ πάτωμα, θὰ πετάξουν δηλαδὴ ἔξω τὸ ἕνα κατόπιν τοῦ ἄλλου πτερά, ξυλαράκια, χώματα, ἄμμο, ψόφια ἢ ζωντανὰ ζωΰφια. Ἀνθρώπινο σπίτι ἠμπορεῖ νὰ εἶναι ἀκάθαρτο, κυψέλη ποτέ!
Ἂν τύχῃ καὶ δὲν τοὺς φανῇ κατάλληλο τὸ ἔδαφος, τότε θὰ τὸ στρώσουν μὲ ἕνα παχὺ στρῶμα ἀπὸ κερί, ποὺ θὰ χρησιμεύσῃ ὡς ἀπομονωτικό, γιὰ ν’ ἀσφαλισθοῦν, καὶ τότε θὰ οἰκοδομήσουν.
Τὸ κτίσιμο καὶ ἡ διαίρεσις τοῦ σπιτιοῦ θὰ γίνουν σύμφωνα μὲ τὶς ἀνάγκες, ποὺ ἔχουν, καὶ τὰ πρόσωπα, ποὺ θὰ διαμείνουν. Ξεχωριστοὶ βασιλικοὶ θάλαμοι γιὰ τὸν ἄρχοντα τῆς κυψέλης, θάλαμοι γιὰ τὶς βασιλοποῦλες, θάλαμοι γιὰ τὰ μωρά, χωριστὰ γιὰ τὰ ἀρσενικά, χωριστὰ γιὰ τὰ θηλυκά, θάλαμοι γιὰ τὶς ἐργάτιδες. Μήπως ἐλησμονήσαμε τίποτε; Ἄ, ναί˙ τὶς ἀποθῆκες τοῦ σπιτιοῦ. Μὴν ἀνησυχῆτε ὅμως˙ ἔχει προβλέψει ὁ μηχανικὸς καὶ γι’ αὐτές, ποῦ θὰ κτισθοῦν!
Ὅλες οἱ πράξεις των σὲ ἕνα μόνο σκοπὸ ἀποβλέπουν, πῶς δηλαδὴ θὰ ἐξυπηρετήσουν καλύτερα τὴν κοινωνία των, τὴν πατρίδα των. Χάριν αὐτῶν θυσιάζονται καὶ θυσιάζουν τὰ πάντα.
Ἂν π.χ. κανένα ξένο ζῷο, ποντικός, σαλίγκαρος κ.λ.π. μπῇ στὴ κυψέλη, καὶ ἂν οἱ θυσίες εἶναι μεγάλες, ὁ παρείσακτος ὁπωσδήποτε θὰ φονευθῇ. Ἀλλὰ τί θὰ γίνῃ ἕνα τόσο μεγάλο σῶμα, ποὺ δὲν ἠμποροῦν νὰ τὸ ἀπορρίψουν; Ἁπλούστατα τὸ τυλίγουν μὲ ἕνα παχὺ κάλυμμα ἀπὸ
κερί, γιὰ νὰ μὴ φέρῃ ἀρρώστειες μὲ τὴν ἀποσύνθεσί του!

Ἡ Σπαρτιατικὴ πολιτεία, ὅπως ξέρομε, ἤθελε στρατιῶτες, γιὰ νὰ ὑπηρετήσουν τὴν πατρίδα, καὶ γι’ αὐτὸ τοὺς ἀνικάνους τοὺς ἔρριχνε στὸ βάραθρο. Ἡ κοινωνία τῶν μελισσῶν ἀπαιτεῖ νὰ ἐργάζωνται ὅλοι γιὰ τὴν κοινὴ εὐτυχία˙ γι’ αὐτὸ - ποιός ξέρει μὲ πόση λύπη των! - δὲν τρέφουν αἴσθημα οἴκτου γιὰ τοὺς ἀχρήστους στὴν ἀδελφότητά των. Ἔτσι βλέπομε, ὅταν μία μέλισσα γεννηθῇ ἀνίκανη γιὰ ἐργασία ἢ πληγωθῇ βαρειά, νὰ ἔχουν τὴ μεγάλη σκληρότητα, τὴ δικαιολογημένη ἀπὸ τοὺς νόμους των, νὰ τὴ ρίχνουν ἔξω ἀπὸ τὴν κυψέλη νὰ πεθάνῃ. Τὴν ἴδια τύχη ἔχουν καὶ οἱ ὀκνηροὶ κηφῆνες σὲ ἐποχὴ πείνης.
Καὶ ὅμως οἱ σκληρὲς μέλισσες πρὸς τοὺς ἀχρήστους τῆς ζωῆς εἶναι πολὺ στοργικὲς γιὰ τοὺς ἐργαζομένους, ποὺ εἶναι χρήσιμοι στὴν κοινω- νία. Ἐὰν π.χ. συλληφθῇ μία μέλισσα ἀπὸ ἔντομο ἢ τὴν ἀπειλῇ κάποιος κίνδυνος, θὰ τρέξουν ὅλες νὰ τὴν βοηθήσουν. Χωρὶς νὰ συλλογισθοῦν τὸν ἰδικόν των κίνδυνο, χύνονται ἐπάνω στὸν ἐχθρὸ μὲ θυσία τῆς δικῆς των ζωῆς, νὰ σώσουν τὴ συνεργάτιδά των.

Μὲ τὸν ἴδιο φανατισμὸ καὶ αὐτοθυσία θὰ τρέξουν ὅλες ἀπὸ κάθε μακρινὸ ἄνθος, νὰ ὑπερασπίσουν τὴν κυψέλη, ὅταν κινδυνεύῃ. Ἄλλες θὰ θυσιάσουν τὴν ζωήν των, θὰ κτυπηθοῦν, θὰ κεντρώσουν, θὰ πεθάνουν˙ εἶναι στρατιῶτες τῆς μικρῆς πατρίδος των˙ ἄλλες θὰ μποῦν μέσα, θὰ γεμίσουν τὸ στομάχι των μέλι νὰ τὸ γλυτώσουν ἀπὸ τὸν ἐχθρό˙ εἶναι οἱ ἀποθηκάριοι, οἱ φύλακες τῶν ἀγαθῶν.
Τὸ ἴδιο δὲν κάνουν τάχα καὶ οἱ ἄνθρωποι σὲ παρόμοιες περιστάσεις; Ἄλλοι πολεμοῦν στὸ μέτωπο, οἱ στρατιῶτες, κι ἄλλοι, οἱ ἄμαχοι, φροντίζουν στὰ μετόπισθεν γιὰ τὴν παραγωγὴ τῶν ἀγαθῶν.
Ὅλοι ὅμως ξέρομε, ὅτι οἱ ἄνθρωποι συνεννοοῦνται μεταξύ των στὶς δύσκολες στιγμὲς μὲ τὸ ραδιόφωνο, τὸν τηλέγραφο, τὶς ἐφημερίδες καὶ σπεύδουν στὸν κίνδυνο τῆς πατρίδος. Ἀλλὰ πῶς συνεννοοῦνται οἱ μέλισσες; Αὐτὸ εἶναι ἕνα μυστήριο, ποὺ οἱ σοφοὶ ἀκόμη δὲν τὸ ἔλυσαν˙ τὰ παραδείγματα ὅμως, ποὺ εἴδαμε, καὶ ἄπειρα ἄλλα βεβαιώνουν ὅτι καὶ γιὰ τὰ δυσάρεστα καὶ γιὰ τὰ εὐχάριστα νέα οἱ μέλισσες ἔχουν τὸ δικό των τηλέγραφο, ἀλάνθαστο καὶ ταχύτατο.

Ἡ Βασίλισσα
Ἡ κοινωνία τῶν μελισσῶν εἶναι μητριαρχική, ὅπως τὰ παλιὰ τὰ χρόνια ἦταν μία πολιτεία τῶν Λοκρῶν. Δηλαδὴ σ’ ἐκείνη, τὴν παλιά, ἐκυβερνοῦσαν οἱ μητέρες, οἱ γυναῖκες˙ σ’ αὐτὴ τῶν μελισσῶν κυβερνᾷ ἡ γυναῖκα, μία μόνο, ἡ μητέρα. Ὁ λαὸς τὴν λέει Μάννα, ἡ ἐπιστήμη Βασίλισσα.
Ἡ Βασίλισσα εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀκμῆς σὲ μία κυψέλη. Σὲ μία μόνο ἡμέρα τὴν ἄνοιξι μπορεῖ νὰ γεννήσῃ 4 χιλιάδες αὐγά. Ἂν τὰ ζυγίσωμε, τὸ βάρος των εἶναι δύο καὶ τρεῖς φορὲς μεγαλύτερο ἀπὸ τὴ μητέρα, ποὺ τὰ ἐγέννησε. Καὶ ἀκόμη εἶναι ἡ μόνη μάννα ἀπ’ ὅλο τὸ ζωϊκὸ βασίλειο, ποὺ ξέρει τί παιδιὰ θὰ κάμῃ, καὶ γι’ αὐτὸ σὲ ἄλλο μέρος γεννᾷ τὰ θηλυκὰ καὶ σὲ ἄλλο τὰ ἀρσενικά!
Χωρὶς τὴ βασίλισσα τὸ μελίσσι δὲν ἠμπορεῖ νὰ ζήσῃ. Σκορπίζεται καὶ χάνεται, ὅπως οἱ λαοὶ χωρὶς ἄξιο ἀρχηγό. Κι ὅταν τὴν χάσουν, οἱ θρῆνοι τῶν μελισσῶν εἶναι τόσο πολλοί, ποὺ εἶναι ἀδύνατο νὰ μὴ συγκινήσουν καὶ σκληρὸ ἄνθρωπο ἀκόμη. Οἱ θρῆνοί των εἶναι ἴσοι μὲ τῶν παιδιῶν, ποὺ χάνουν τὴ μητέρα των.

Τὴν γονιμότητα τῆς βασίλισσας, τὴν πολύτιμη στὴν ἀκμὴ τῆς κυψέλης, τὴν γνωρίζουν πολὺ καλὰ οἱ ὑπήκοοί της˙ γι’ αὐτὸ μὲ κάθε τρόπο προσπαθοῦν ἀπὸ εὐγνωμοσύνη νὰ τὴν περιποιηθοῦν καὶ νὰ τῆς δείξουν τὴν ἀγάπη των.
Κανένας βασιλεύς, καὶ ὁ πιὸ ἔνδοξος, κανένας Πρόεδρος Δημοκρατίας, καὶ ὁ πιὸ ἱκανὸς καὶ ἀγαθός, δὲν ἐδοκίμασε ἀπὸ τὸ λαό του τόση ἀφοσίωσι. Στὸ βασίλειο τῶν μελισσῶν δὲν ὑπάρχουν δυσαρεστημένοι, ἀπειθεῖς εἰς τοὺς νόμους, ἀναρχικοί˙ εἶναι οἱ πιὸ ἰδεώδεις ὑπήκοοι τοῦ κόσμου!
Πρῶτα - πρῶτα τὰ ἀνάκτορα τῆς βασίλισσας εἶναι ἰδιαίτερα καὶ μεγαλοπρεπῆ. Μέσα στὶς χιλιάδες μέλισσες, ὅλες τὴν ἀναγνωρίζουν ἀμέσως, τῆς ἀνοίγουν δρόμο νὰ περάσῃ καὶ δείχνουν μεγάλο σεβασμὸ στὸ πέρασμά της. Ἂν τὴν πάρετε ἀπὸ τὴν κυψέλη καὶ τὴν ξαναβάλετε ἀπὸ ὧρες, τῆς γίνεται ἀληθινὴ ἀποθέωσις. Μόνο τὰ « ζήτω » δὲν ἀκούονται, πού, ἂν ἠξέραμε τὴ γλῶσσα τῶν μελισσῶν, ἴσως νὰ τὰ ἀκούαμε καὶ αὐτά.
Ὅταν θελήσῃ νὰ φάγῃ, ὅλες σπεύδουν νὰ παραμερίσουν νὰ φθάσῃ μὲ ὅλη τὴν ἄνεσί της στὶς κηρῆθρες, τῆς προσφέρουν τὴν τροφὴ καὶ τὴν θωπεύουν μὲ τὶς κεραῖές των, ὅπως χαϊδεύει ἡ μητέρα τὸ μωρό, ὅταν πίνῃ τὸ γάλα του!
Ἀκόμη καὶ ὅταν εἶναι γριά, ζαρωμένη καὶ ἀνάπηρη, οἱ φρουροὶ τῆς θύρας της ποτὲ δὲν θ’ ἀφήσουν νὰ μπῇ στὴν κυψέλη ἄλλη βασίλισσα. Κι ἂν μπῇ κρυφά, τότε ἀλοίμονό της. Θὰ τὴν κλείσουν στὴ φυλακὴ καὶ ἡ θύρα δὲν θ’ ἀνοίξῃ, παρὰ ὅταν πεθάνῃ, γιὰ νὰ πετάξουν ἔξω τὸ πτῶμά της! Στὴν κοινωνία τῶν μελισσῶν δὲν ὑπάρχουν ποτὲ οὔτε συνωμότες οὔτε προδότες.
Ἀλλὰ κι ἂν εἶναι τελείως ἄγονη πιὰ καὶ ἄχρηστη γριὰ καὶ ἄλλη νέα Βασίλισσα τὴν ἀντικαταστήσῃ, πάλιν δὲν θὰ τὴν ἐγκαταλείψουν. Τὴν ἀσφαλίζουν καὶ τὴν φρουροῦν ἀπὸ τὴν ὁρμὴ καὶ τὸ μῖσος τῆς ρωμαλέας ἀντιζήλου της.

Βασίλισσα καὶ μέλισσες ἑνώνει μία τρυφερὴ ἀγάπη καὶ ἀφοσίωσις, ποὺ ποτὲ δὲν θὰ ἰδοῦμε σὲ ἄλλα ζῷα λογικὰ καὶ ἄλογα. Ποτὲ ἡ Βασίλισσα μάννα δὲν θὰ μεταχειρισθῇ τὸ καμπυλωτὸ κεντρί της νὰ κτυπήσῃ τὸν ὑπήκοό της, τὸ παιδί της˙ καὶ πάλι ποτὲ μέλισσα δὲν θὰ χρησιμοποιήσῃ τὸ ἴσιο κεντρί της νὰ πλήξῃ τὴ Βασίλισσα, τὴ μάννα της!

Ἀποικίαι
Ἡ γονιμότης τῆς βασίλισσας εἶναι, ὅπως εἴπαμε, πολὺ μεγάλη, καὶ οἱ ὑπήκοοι πληθύνονται γρήγορα. Ἀλλὰ ὁ πληθυσμὸς αὐτὸς δὲν χωρεῖ φυσικὰ στὴν κυψέλη˙ καὶ ὅμως πρέπει νὰ ζήσῃ, νὰ πολλαπλασιασθῇ. Γίνεται τότε κάτι ἀνάλογο μὲ ὅ,τι ἐγινόταν στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα. Γίνονται ἀποικίες!
Ἀλλὰ ποία διαφορά! Στὴν ἀρχαιότητα δὲν ὡδηγοῦσαν τοὺς ἀποίκους οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ ἄρχοντες, ἐνῷ ἡ Βασίλισσα ὁδηγεῖ πάντοτε ἡ ἴδια τὶς μέλισσες, γιὰ νὰ εἶναι βέβαιη γιὰ τὴν ἐπιτυχία.
Ἕνα πρωϊνὸ τοῦ θέρους ἡ Βασίλισσα, ἀκολουθουμένη ἀπὸ ἕνα μεγάλο πλῆθος ἀπὸ μέλισσες, ἐγκαταλείπει γιὰ πάντα τὴν οἰκογενειακὴ ἑστία, γιὰ νὰ εὕρῃ νέα. Καὶ αὐτὸ τὸ σμῆνος εἶναι τὸ σμάρι, ὅπως τὸ λέει ὁ λαός, τὸ ἑσμάριον τῶν ἀρχαίων. Ποῦ πηγαίνουν; Στὴν τύχη, ὅπου εὕρουν καλύτερα.
Θὰ συναντήσουν κάπου ἕνα δένδρο κι ἡ κουρασμένη Βασίλισσα, ποὺ δὲν εἶναι μαθημένη σὲ τέτοιες ἐκδρομές, θὰ καθίσῃ σ’ ἕνα κλαδί του νὰ ξεκουρασθῇ. Γῦρό της σπεύδουν καὶ κολλοῦν οἱ ἄλλες μέλισσες καὶ ἔτσι σχηματίζεται ἕνας ὄγκος κρεμασμένος, ποὺ μοιάζει σὰν μεγάλο κυδώνι ἢ σὰν κοντόχονδρο σταφύλι.
Ἂν τύχῃ καὶ δὲν ἰδῇ κανεὶς τὸ σμῆνος νὰ τὸ πιάσῃ, θὰ ξαναφύγῃ, γιὰ νὰ εὕρῃ καμμιὰ κουφάλα ἢ καμμία σχισμὴ βράχου νὰ κτίσῃ τὴ νέα φωλιά του. Ἀλλὰ συνήθως κάποιος μελισσοκόμος θὰ περάσῃ ἀπὸ ἐκεῖ, θὰ τὸ ἰδῇ καὶ θὰ τρέξῃ νὰ φέρῃ ἕνα καλάθι νὰ τοποθετήσῃ μέσα τὸ πολύτιμο δῶρο τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ τὸ βάλῃ ἔπειτα σὲ καινούργια κυψέλη. Κι ἀρχίζει τώρα νέα ζωή, γεμάτη πάλι φιλοπονία, γονιμότητα, τάξι, στοργή, σεβασμό.
Ἀλλὰ κι ἡ παλιὰ κυψέλη, ἡ μητρόπολις, δὲν μένει ἔρημη καὶ ἀπροστάτευτη. Ἡ ἀγαθὴ Βασίλισσα ἔχει προνοήσει καὶ γι’ αὐτό. Ἔχει γεννήσει τὶς βασιλοποῦλες. Καὶ μία ἀπ’ αὐτές, ἡ πιὸ δυνατὴ καὶ ἄξια, θὰ νικήσῃ τὶς ἄλλες καὶ θ’ ἀνεβῇ στὸ θρόνο τῆς Βασίλισσας, προικισμένη μὲ ὅλες τὶς ἀρετὲς τῆς Μάννας της, γιὰ νὰ διευθύνῃ τὴ θαυμαστὴ κοινωνία τῶν μελισσῶν.

Πηγή  : Αναγνωστικό Ε' Δημοτικού 1955