Την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου στο Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Σύνταγμα, στην Αθήνα, με την αφορμή της αναλήψεως της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την πατρίδα μας την 1η Ευεργετών συζήτηση σε στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Η αλληλεγγύη και ο Εθελοντισμός ως μοχλοί οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο». Στην αρχή της εκδήλωσης παρουσιάστηκε ένα μουσικό δρώμενο αρχαιοελληνικής μουσικής με λύρα κατά το πρότυπο του 1400 π.Χ. από τον καθηγητή αρχαίας Ελληνικής μουσικής Μιχάλη Καραβασίλη. Την συζήτηση συντόνισε ο Επικοινωνιολόγος Παναγιώτης Τσαφαράς.

Στην αρχή απεύθυναν χαιρετισμό ο υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων του Γραφείου του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου στην Αθήνα Αντώνης Καιλής, ο τ.Διευθύνων Σύμβουλος ΟΗΕ στην Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Παναγιώτης Καραφωτιάς και ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής. Στην αρχή ομίλησε ο Πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Ευεργετών Ανάστος Δημητρόπουλος, με θέμα «Εθελοντισμός, η καρδιά της Ευεργεσίας». Στη συνέχεια ο εφημέριος του Μητροπολιτικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αιγίνης πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Γιαννούλης, με θέμα «Ο Καποδίστριας ως ιδεατό πρότυπο Χριστιανού ηγέτη». Ακολούθως η Πρόεδρος του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος Ιωάννα Παπαντωνίου με θέμα «Ο Εθελοντισμός στον Πολιτισμό». Τέλος, η εξ’ Αιγίνης πρόεδρος του ΑγκαλιάΖΩ (Όμιλος Εθελοντών κατά του καρκίνου) Ολυμπία Χαλδαίου – Μπήτρου.

Ο βιβλιοθηκονόμος Δημήτρης Σταματέλος με την σύζυγό του Ιωάννα Κανελλοτοπούλου ομίλησαν με θέμα «Ο εθελοντισμός στην Παιδεία, ιδεατό πρότυπο η βιβλιοθήκη Λειψών». Τέλος, ο συγγραφέας – ερευνητής Ιωάννης Κορνιλάκης, με θέμα «Ο εθελοντισμός στην Πολιτική». Ο Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μέγας Φαράντος, με θέμα «Οι Αξίες του Ελληνισμού ως διαρκής έμπνευση». Στη συνέχεια έγινε από τη Γεν. Γραμματέα της ΕΕΕ Σοφία Μιχαλοπούλου αναγνώριση και ανακήρυξη «Πρεσβευτών Εθελοντισμού» και παρεδόθησαν βραβεία στον π. Εμμανουήλ Γιαννούλη, στην κ. Ιωάννα Παπαντωνίου, στην κ. Ολυμπία Χαλδαίου – Μπήτρου, στο ζεύγος των βιβλιοθηκονόμων και στον κ. Ιωάννη Κορνιλάκη. Τέλος, παρεδόθησαν βραβεία Πρεσβευτών του Ελληνισμού σε ανθρώπους οι οποίοι είναι πρεσβευτές του Ελληνισμού σε όλον τον κόσμο, σε 21 άτομα. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία για την Αίγινα είναι ότι ανάμεσα στους βραβευθέντες είναι και δύο συμπατριώτες μας.

Στη συνέχεια παραθέτουμε το κείμενο της τοποθετήσεως του π. Εμμανουήλ Γιαννούλη. Ιανουαρίου 2014, πραγματοποιήθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων.

Εμμανουήλ Ανδρέου Γιαννούλη, πρωτοπρεσβυτέρου
Εφημερίου Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Αιγίνης
Πτυχ. Νομικής και Θεολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

«Ο Καποδίστριας ως ιδεατό πρότυπο Χριστιανού ηγέτη»
(Τετάρτη 4/12/2013 – Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αμαλίας 8 και Ξενοφώντος, Αθήνα
 Εκδήλωση Ελλήνων Ευεργετών για την Παγκόσμια ημέρα Εθελοντισμού ΟΗΕ)

    Σας ευχαριστώ για την πρόσκλησή σας στην παρουσίαση του θέματος «Ο Καποδίστριας ως ιδεατό πρότυπο Χριστιανού ηγέτη», η οποία γίνεται μέσα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Διεθνούς ημέρας Εθελοντισμού του ΟΗΕ. Αυτό το θέμα μας προτρέπει να διερευνήσουμε τις πράξεις, αλλά και να εισχωρήσουμε στα άδυτα της ψυχής ενός ανθρώπου, ο οποίος ακολούθησε εκούσια και συνειδητά στη ζωή του την οδό της θυσίας και της αυταπαρνήσεως, αρετές απόλυτα συμβατές με την Χριστιανική διδασκαλία αλλά και με την ιδέα του Εθελοντισμού. Αυτό θα επιχειρηθεί μέσα από ένα ενδεικτικά επιλεγμένο πλαίσιο ορισμένων σταθμών της ζωής του.
    Ο Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1776. Γονείς του ήταν ο Κερκυραίος Πολιτικός Αντωνομάρια και η Ηπειρώτισσα Διαμαντίνα Γονέμη. Υπήρξε το έκτο παιδί αυτής της ευσεβούς πολύτεκνης οικογένειας, δύο μάλιστα από τις αδερφές του έγιναν μοναχές1. Ο λόγιος ιερωμένος Ανδρέας Ιδρωμένος πολύ συνέβαλε στην Εκκλησιαστική του Παιδεία. Επίσης τον βοήθησε και η φιλία που είχε με τον Μητροπολίτη Άρτης και μετέπειτα Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιο, η οικία του οποίου στη Ρωσία απετέλεσε αργότερα ένα από τα πνευματικά του καταφύγια.
    Σε ηλικία 21 ετών ο Ιωάννης επέστρεψε στην Πατρίδα του ύστερα από την ολοκλήρωση των σπουδών του στο ονομαστό Πανεπιστήμιο Μπω της Padova, με την απόκτηση των διπλωμάτων Ιατρικής, Φιλοσοφίας και Νομικής. Στην Ιταλία απέφυγε με σωφροσύνη και νηφαλιότητα τις προκλήσεις της εποχής. Στην Κέρκυρα άσκησε τότε το επάγγελμα του χειρούργου ιατρού. «Σαν νεαρός γιατρός ήταν ο πιο δημοκρατικός άνθρωπος της Κέρκυρας. Διακρίθηκε για την προθυμία του να παρέχει τις ιατρικές του υπηρεσίες αφιλοκερδώς», σημειώνει ο Δ. Γατόπουλος2.
    Το 1809, σε ηλικία 32 ετών, ύστερα από πρόσκληση του τσάρου, εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας. Με το ήθος, την εργατικότητα, την ευφυΐα αλλά και τις γνώσεις του, δεν άργησε να κερδίσει την εύνοια του πανίσχυρου τότε αυτοκράτορα Αλεξάνδρου. Έτσι έφτασε στο ζηλευτό αξίωμα του Υπουργού των Εξωτερικών της μεγάλης αυτής Χώρας. Ήταν η εποχή που το άστρο του μεσουράνησε στο διπλωματικό και πολιτικό στερέωμα της Ευρώπης, από το 1809 έως το 1826, ειδικότερα κατά την τελευταία επταετία. Ποτέ, όμως, δεν είδε αυτό το αξίωμά του ως ευκαιρία για προσωπικό του πλουτισμό. Όταν ο τσάρος του προσέφερε σύνταξη -την οποία εξάλλου δικαιούτο λόγω των εξαιρετικών του υπηρεσιών - εκείνος αρνήθηκε. Το ίδιο έγινε και με τον αυτοκράτορα της Γαλλίας ο οποίος του προσέφερε ένα σημαντικό ποσό από ευγνωμοσύνη, επειδή απέτρεψε τον διαμελισμό της Χώρας του από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής μετά την πτώση του Ναπολέοντα. Είναι γνωστή η συμβολή του Καποδίστρια και στο θέμα της διαφυλάξεως της ουδετερότητας της Ελβετίας. Η αφιλοχρηματία του φαίνεται και από το γεγονός ότι αρνήθηκε αργότερα δύο φορές τον μισθό που του ενέκριναν η Βουλή και η Γερουσία των Ελλήνων.
    Ο Καποδίστριας υπήρξε μία συγκροτημένη και ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Εβίωνε την Ορθόδοξη πίστη, και όλες του οι ενέργειες διαπνέονταν από τις ηθικές αρχές και τα φιλάδελφα αισθήματά του. Θαυμάζουμε την ακεραιότητα του χαρακτήρα του και μέσα από μία επιστολή προς τον πατέρα του. Έγραφε: «Είμαι ευχαριστημένος… Αντιστάθηκα στις πιο μεγάλες και γοητευτικές προτάσεις… Μου προσφέρθηκαν περισσότερες από μία ωραίες αποκαταστάσεις. Τις αρνήθηκα χωρίς δυσαρέσκειαν. Θα είχα γίνει Κροίσος στα πλούτη, αλλά στους αντίποδες. Θα είχα προχωρήσει κατά χίλια βήματα στη σταδιοδρομία μου, αλλά έξω από τις αρχές μου, από την ατμόσφαιρά μας. Δεν το θέλησα και ούτε θα το θελήσω ποτέ… Ελπίζω στην θεϊκή προστασία». Σε όλες τις φάσεις της ζωής του παρέμεινε πάντα σταθερός στις οικογενειακές αρχές και στην Ορθόδοξη πίστη του. Τις ημέρες του Πάσχα 1811 έγραψε στον πατέρα του: «Μεθαύριο, Μεγάλη Πέμπτη, θα εκπληρώσω τα χριστιανικά μού καθήκοντα. Θα κοινωνήσω…».
    Στη συνέχεια αναφέρουμε μερικές από τις ενέργειες, οι οποίες επιβεβαιώνουν τις αρετές του ανδρός: στο Συνέδριο της Βιέννης το 1815, ενώ όλοι διασκέδαζαν, εκείνος ζούσε λιτά και υπεύθυνα: «Οι αυτοκράτορες χορεύουν, οι βασιλείς χορεύουν, ο Μέττερνιχ χορεύει, ο Καστελρέι χορεύει, όλος ο κόσμος χορεύει», γράφει εφημερίδα της εποχής. Μόνον ο Καποδίστριας δεν χόρευε. Σοβαρός και μετρημένος ξενυχτούσε πάνω στα διπλωματικά του έγγραφα σκεπτόμενος με ποιον τρόπο θα μπορούσε να βοηθήσει τη σκλαβωμένη Πατρίδα του.  Ήταν τότε  που προέτρεψε τον τσάρο Αλέξανδρο να ηγηθεί μιας Συνομοσπονδίας Ορθοδόξων Κρατών, στα οποία θα συγκαταλεγόταν βέβαια και η υπόδουλη τότε Ελλάδα, με σκοπό την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού και την ομαλή ενσωμάτωσή της σε μια μεγάλη Ευρωπαϊκή Οικογένεια «γύρω από μιαν κοινήν Πατρίδα, την Ηνωμένην Ευρώπην», όπως έγραψε. Αυτό το σχήμα θα βασιζόταν πάνω στις χριστιανικές αρχές της αλληλεγγύης και της ισότητας, και θα περιελάμβανε και τα μικρότερα κράτη, με την κατάθεση ενός Υπομνήματος για μία Πανευρωπαϊκή συνεργασία και ενότητα. Έτσι ο Καποδίστριας αναδεικνύεται ως ο πρώτος οραματιστής μιας ενωμένης Χριστιανικής Ευρώπης. Το όραμα της ενωμένης Ευρώπης πραγματοποιήθηκε, δυστυχώς, όμως,  η Ευρώπη σήμερα τείνει να αρνηθεί τη Χριστιανική καταγωγή της και παρατηρείται μια μεγάλη ανισότητα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου της.
    Ο Καποδίστριας μόχθησε ωσαύτως για την πνευματική αναβάθμιση της Νεολαίας. Πίστευε πως η ανόρθωση του Γένους συνδεόταν άμεσα με τη μόρφωση των Ελληνοπαίδων: «Χωρίς πίστιν εις τον Θεόν, αγάπην εις την Πατρίδαν και εκμάθησιν της Ελληνικής Γλώσσης, τα Ελληνόπουλα θα χαθούν στις ξένες Χώρες. Φροντίστε, λοιπόν, να διατηρείτε άσβεστες στις ψυχές των μαθητών σας αυτές τις ύψιστες αξίες», έγραφε τότε προς τους διδασκάλους του Εξωτερικού. Με τη συνεργασία του λογίου αρχιμανδρίτη Ανθίμου Γαζή ίδρυσε την «Φιλόμουσον Εταιρεία της Βιέννης», με σκοπό τη μόρφωση των Ελληνοπαίδων. Διέθεσε μάλιστα σημαντικά ποσά γι αυτόν τον σκοπό.
     Το 1817 εκκλησιαζόταν τακτικά τις Κυριακές στην Ελληνική Εκκλησία της Μόσχας, όπου: «Αισθανόταν ιδιαιτέραν χαράν, επειδή είχεν την ευκαιρίαν να ακροάται και να εννοεί την γλώσσαν εις την οποίαν δεόμεθα», δηλ. την ωραιοτάτη και συνεκτική Ελληνική γλώσσα, την οποία εμείς σήμερα, δυστυχώς, τόσο κακοποιούμε!
 Ο έξοχος άνδρας έπρατε πάντα κατά συνείδησιν. Όταν διεπίστωσε την αλλαγή Πολιτικής του τσάρου – υπό την επήρεια του Μέττερνιχ - πάνω στο Ελληνικό Ζήτημα,  τότε δεν δίστασε να υποβάλει ευθαρσώς την παραίτησή του. Μάλιστα του υπενθύμισε τα λόγια του κατά την στιγμή της αναλήψεως των υψηλών καθηκόντων του: «Μεγαλειότατε, οσάκις ευρεθώ προ του τραγικού διλήμματος να υποστηρίξω τα συμφέροντα της σκλαβωμένης Πατρίδος μου ή τα συμφέροντα της αχανούς Αυτοκρατορίας Σας, δεν θα διστάσω ούτε στιγμή: θα τεθώ με το μέρος της Πατρίδος μου. Είμαι Έλλην και θα μείνω Έλλην για πάντα».
Δεν δίστασε να θυσιάσει ακόμη και τον αγνό έρωτά του προς την εκλεκτή Ελληνίδα Ρωξάνδρα Στούρτζα, όταν απεφάσισε να κατέβει προς εκείνο το «απέραντο ερείπιο», την αγαπημένη του Ελλάδα, ύστερα από την πρόσκληση της Γ΄ Εθνοσυνελεύσεως των Ελλήνων, το 1827.
«Αγωνιώ να προγνωρίσω τι θέλω απογίνει και αν μου έχει ορισθεί να σηκώσω τον ουρανόθεν επικαταβαίνοντα εις εμέ σταυρόν με την ψήφον της Συνελεύσεως της Τροιζήνος… Η κάθοδός μου εις την Ελλάδα σημαίνει άνοδον εις τον Γολγοθάν μου», έγραψε τότε προς τον εκλεκτό φίλο του Ελβετό Τραπεζίτη Ιωάννη Εϋνάρδο. Αποτελεί μοναδική ίσως περίπτωση πολιτικού ανδρός, ο οποίος ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του με την αίσθηση πως δεν τον περίμεναν δόξες, τιμές και οφέλη, αλλά σταυρός και μαρτύριο! Φαίνεται πως ο μεγάλος άνδρας όλα αυτά τα είχε συνειδητά αποδεχθεί. Σε αυτό το σημείο μάλιστα μιμήθηκε τον Κύριο Ιησού Χριστό, όπως απεδείχθη από την μετέπειτα πορεία του.

Έχω την τιμή και την ευθύνη ως ιερεύς να διακονώ εδώ και 33 χρόνια στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αιγίνης. Στις 12 Ιανουαρίου 1828 στον προαύλιο χώρο της Εκκλησίας έγινε η πανηγυρική υποδοχή του Κυβερνήτη από την – ενωμένη πλέον – Βουλή, την Αντικυβερνητική Επιτροπή και έναν ενθουσιώντα – πλην καταρημαγμένο- λαό. Μετά την Δοξολογία, από το πλατύσκαλο του εξώστη προσεφώνησε τον Κυβερνήτη ο Θεόφιλος Καΐρης. Όπως ο ίδιος απεκάλυψε αργότερα, η καρδιά του ράγισε αντικρύζοντας την δυστυχία και τις όψεις των σκελετωμένων παιδιών!
Με την εγκατάστασή του στο Κυβερνείο άρχισε αμέσως το τιτάνιο έργο του, από το χάος να δημιουργήσει Κράτος. Διαβάζουμε τα εξής: Προκήρυξις της 20ης Ιανουαρίου 1828 «Εάν ο Θεός μεθ’  ημών, τις καθ’  ημών;».
Ψήφισμα Στ΄«Η καθίδρυσις της προσωρινής Κυβερνήσεως εκτελείται με τους πλέον απλούς τρόπους. Πάσα εορτή, ήτις ήθελεν επιφέρει έξοδον, αντιβαίνει εις την δυστυχή θέση της Πατρίδος μας. Ο μόνος τρόπος να εκτελεσθεί η εις τον Θεόν και το Έθνος ευάρεστος αύτη τελετή είναι να γίνει πραγματική τις περίθαλψις εις τους δυστυχείς πολίτας, οίτινες έχασαν την καλύβαν των. Θέλομεν προσπαθήσει μ’ όλα ταύτα να προμηθεύσωμεν εις τοιαύτην ευκαιρίαν κάποιαν παρηγορίαν εις την αθλιότητά των τηρούντες την εντολήν του Κυρίου “μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου”…».
 Και συνεχίζει: Άρθρον Α΄. Η προσωρινή Κυβέρνησις της Ελλάδος καθιδρύεται ορκιζομένη επί της Εκκλησίας της Μητροπόλεως της Αιγίνης την 26 Ιανουαρίου εις τας 10 ώρας προ του μεσημερίου. (Παρεπιμπτόντως εδώ να αναφέρουμε πως από πέρυσι έχει ορισθεί με το υπ’ αρίθμ. 7 Προεδρικό Διάταγμα η 26η Ιανουαρίου ως δημόσια εορτή τοπικής σημασίας για τον Δήμο της Αίγινας3).
Ο Καποδίστριας κυβέρνησε την Χώρα από την Αίγινα σε χρονικό διάστημα 21 μηνών, πριν αναχωρήσει στις 4 Οκτωβρίου 1829 για το Ναύπλιο, όπου σχεδόν μετά από δύο χρόνια συνέβη η τραγική δολοφονία του.
Εδώ δεν μας επιτρέπει ο χρόνος ν’ ασχοληθούμε εκτενώς με το πολυσχιδές έργο του στο νησί, αλλά ενδεικτικά μπορούμε ν’ αναφέρουμε τις σημαντικότερες πράξεις, όπως είναι π.χ. η κοπή στο Εθνικό Νομισματοκοπείο του «Φοίνικος», η ίδρυση της Εθνικής – Χρηματιστικής Τράπεζας, η οργάνωση των Δικαστηρίων, η διαμόρφωση των τριών βαθμίδων Παιδείας, η οργάνωση της Διοικητικής δομής της Χώρας, του Στρατού και η χάραξη του γενικού πλαισίου της Εξωτερικής της Πολιτικής, που είναι πράξεις οι οποίες αποδεικνύουν την συγκρότηση σε Κράτος εκείνου που πριν ήταν διασκορπισμένο στις τοπικές εξουσίες με τις εμφύλιες έριδες, με την σταθερή πλέον άσκηση σε έναν τόπο της Εκτελεστικής, Νομοθετικής και Δικαστικής Εξουσίας. Ας αναφερθούμε μόνο στην κοινωνική μέριμνα του Κυβερνήτη, η οποία επεκτάθηκε μέχρι και στην ίδρυση Υγειονομείων και Λοιμοκαθαρτηρίων.
Ο Καποδίστριας έστειλε δικούς του ανθρώπους και με δικά του χρήματα εξαγόρασε σημαντικό αριθμό παιδιών που είχαν αιχμαλωτισθεί και μεταφερθεί από τον Ιμπραΐμ στην Αλεξάνδρεια.
Σ’ ένα τεράστιο κτίριο εκτάσεως 4.000 τ.μ., που έκτισε το 1829 στην Αίγινα με τον πρωτοεμφανιζόμενο στην Ελλάδα ρυθμό της απλής δωρικής αρχιτεκτονικής, λειτούργησε ουσιαστικά η πρώτη Σχολή Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Οι 500 τρόφιμοι του Ορφανοτροφείου, αγόρια και κορίτσια, είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθούν μαθήματα οικοδομικής, ξυλουργικής, τορνευτικής, σιδηρουργικής, ωρολογοποιίας, ραπτικής, υποδηματοποιίας, βιβλιοδετικής και τυπογραφίας. Οι αποφοιτώντες έπαιρναν από το Κράτος ένα μικρό χρηματικό κεφάλαιο για την αγορά των οργάνων της τέχνης τους, δηλ. εδώ βλέπουμε την λειτουργία του Κράτους Προνοίας. Παράλληλα ευνοήθηκαν η καλλιέργεια πατάτας, σιταριού και εκτροφής μεταξοσκωλήκων. Χορηγήθηκαν και καλλιεργητικά δάνεια στις κοινότητες για την καλλιέργεια της ελιάς και της σταφίδας.
Ο Κυβερνήτης ζούσε πολύ απλά. «Εμένα μου χρειάζονται 60 λεπτά για να ζήσω», έλεγε. Και ο Μακρυγιάννης: «Ο Κυβερνήτης έτρωγε επί τέσσερις μέρες μια κότα». Είχε φοβερά αδυνατίσει. Στην παράκληση του ιατρού του η απάντηση ήταν: «Τότε μονάχα θα βελτιώσω την τροφήν μου, όταν θα είμαι βέβαιος ότι δεν υπάρχει ούτε ένα Ελληνόπουλο που να πεινάει». Δεν επιθυμούσε να τον αποκαλούν «Κόμη». Πολύ καλύτερα αποδεχόταν το «Μπάρμπα – Γιάννης» του λαού. Ντυνόταν απλά. Ο Νικόλαος Δραγούμης περιγράφει εκείνο το χαριτωμένο περιστατικό που συνέβη στην πρώτη περιοδεία του στην Κορινθία, όταν τον παρεκάλεσε ο Κολοκοτρώνης να αλλάξει στολή, επειδή ο λαός ζητωκραύγαζε για Κυβερνήτη του τον προπορευόμενο ταχυδρομικό διανομέα Καρδαρά «ενδεδυμένον βελούδινον χρυσοκέντητον σεγκούνιον». Η στολή, όμως, που τελικά φόρεσε δεν διέφερε από εκείνη των δασονόμων της εποχής της Αντιβασιλείας επί Όθωνος (κοινώς του δραγάτη)!
Ως άνθρωπος, βέβαια, ο Καποδίστριας δεν απέφυγε τα λάθη στα 55 χρόνια της ζωής του. Τα αγνά κίνητρα όμως, όπως και οι αρετές του, δίκαια μπορούν να τον χαρακτηρίσουν ως πρότυπο Χριστιανού ηγέτη ιδεατό, με την έννοια ότι κάλλιστα μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για άλλους.
Στη «Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια» διαβάζουμε: «Κατά την πρώτην δοξολογίαν θρόνος του Καποδίστρια ήταν ένα απλούν ξύλινο στασίδι. Αυτό εχρησιμοποίει όταν τακτικώς εκκλησιάζετο τας Κυριακάς και εορτάς»4. Πρόκειται για τον «θρονίσκον Δεσποτικόν» κατά τον Κασομούλη, που κατεσκεύασε η Αντικυβερνητική Επιτροπή για την ημέρα της υποδοχής του5.
Μέχρι σήμερα αυτό το κάθισμα βρίσκεται στην Εκκλησία, απέναντι από το Δεσποτικό, μέσα στην «Μεγάλη Εκκλησία», κατά την έκφραση του ίδιου του Καποδίστρια μέσα σε κείμενό του6, όπως στα χρόνια τα Βυζαντινά ο θρόνος του Αυτοκράτορα βρισκόταν απέναντι από του Πατριάρχη. Ο Καποδίστριας ήθελε και με αυτόν τον τρόπο να καταδείξει τη συνέχεια αυτής της Παράδοσης. Σκόπευε, μάλιστα, να εφαρμόσει το Βυζαντινορωμαϊκό Δίκαιο, το οποίο εξάλλου δεν έπαυσε να ισχύει στον τόπο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας με την «Εξάβιβλο» του Αρμενοπούλου.
«Καθώς αντικρύζει κανείς το άδειο στασίδι του Καποδίστρια μέσα στη Μητρόπολη, είναι εύλογο να φαντάζεται και να διερωτάται: ποια θα ήταν η μορφή της Πατρίδας μας σήμερα, αν δεν είχε τόσο νωρίς μεσολαβήσει το τραγικό γεγονός της δολοφονίας του;»7.
Το ερώτημα πάντως παραμένει: Σε ποιες αξίες άραγε βασίστηκαν οι σύγχρονοι Πολιτικοί μας, ώστε να οδηγηθεί η Χώρα στα σημερινά αδιέξοδα; Έχω τη γνώμη, πως αν δε βρεθούν άνθρωποι που να διακατέχονται από τα ίδια με τον Καποδίστρια ιδανικά, πολύ δύσκολα θα προκύψει η επιθυμητή απ’  όλους μας ανάκαμψη… Όπως έλεγε και ο Steven Runciman: «Αν όλοι οι λαοί για να προοδεύσουν πρέπει να κοιτούν μπροστά, οι Έλληνες πρέπει να στραφούν πίσω, στις αξίες και στις παραδόσεις τους».

Σας ευχαριστώ.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

βλ. Εμ. Γιαννούλη, Ταξίδι στην Ιστορία, Αίγινα - «Μεγάλη Εκκλησία» - Καποδίστριας – Αρχή Νεοελληνικού Κράτους, εκδ. Αθ. Σταμούλης, Αθήνα 2013, σελ. 156 και επόμενα.
βλ. Διονυσίου Α. Μαντζουλίνου, Ιωάννης Καποδίστριας Α΄, εκδ. «Εστίας», Αθήναι 1990, σελ. 41 και επόμενα.
βλ. ΦΕΚ τεύχος 1ο, αρ. φύλλου 9/30 Ιανουαρίου 2012, Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αρίθμ. 7 Προέδρου Δημοκρατίας Καρόλου Παπούλια.
βλ. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, άρθρο «Αίγινα», Αρ. Καμπάνης, τ. 16, σελ. 766.
βλ. Ν. Κασομούλη, Στρατιωτικά Ενθυμήματα, τόμ. Β΄, σελ. 690 «Η Αντικυβερνητική Επιτροπή έστησεν ένα θρονίσκον Δεσποτικόν τον οποίον εστόλισεν με μυρσίνας και δάφνας».
βλ. Εμ. Γιαννούλη, Η «Μεγάλη Εκκλησία», ο Μητροπολιτικός Ναός στην Αίγινα, έκδοση έτους 1996, σελ. 106 και επόμενα (εξαντλημένο).
βλ. οπισθόφυλλο του ιδίου βιβλίου, ως άνω.

Πηγή: aeginaportal.gr