ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ

Η εισήγηση του πρωτοπρεσβυτέρου Εμμανουήλ Γιαννούλη, εφημερίου του Μητροπολιτικού Αίγινας, με τίτλο: "Άγνωστες πτυχές ζωής και έργου του Ι. Καποδίστρια στην Αίγινα" παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα, σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Μορφωτικός Σύλλογος Αίγινας "Ο Καποδίστριας". Πρόκειται για το κείμενο της ομιλίας που είχε παρουσιαστεί στην κεντρική αίθουσα του Ιονίου Πανεπιστημίου στην Κέρκυρα το Σεπτέμβριο, στο πλαίσιο των "Εκδηλώσεις Διαλόγου με την Ιστορία 2014", του Κέντρου UNESCO Ιονίου.

Την εκδήλωση χθες προλόγισε ο πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας κύριος Βασίλης Μουσουλέας. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας ο πατέρας Εμμανουήλ Γιαννούλης παρουσίασε στο κοινό, ανάμεσα σε άλλα, άγνωστες πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια στην Αίγινα, αποτέλεσμα της πολυετούς έρευνας του σε ιστορικά αρχεία και άλλες πηγές. Ακολούθησε συζήτηση με το κοινό.

Πηγή: Aegina portal

 Μετά ἀπό πάρα πολλά χρόνια ἐπανέρχεται στό προσκήνιο ἡ προπαγάνδα τοῦ γερμανοῦ πράκτορα Φρειδερίκου Θείρσιου ὁ ὁποῖος εἶχε χαρακτηρίσει ὡς δικτάτορα τόν Καποδίστρια. Ἡ προπαγάνδα του τότε εἶχε νόημα, διότι ὁ συγκεκριμένος ἤθελε νά προλειάνει τό ἔδαφος γιά τήν θετική ὑποδοχή τοῦ Ὄθωνα στήν Ἑλλάδα. Γιά νά τό πετύχει αὐτό ἔπρεπε συκοφαντῶντας τήν προσωπικότητα τοῦ Καποδίστρια νά ἀποδομήσει τό ἔργο του.

Ἐνῶ ὁ Φρειδερίκος Θείρσιος εἶχε αὐτή τή δικαιολογία, δέν μποροῦμε νά καταλάβουμε σύγχρονοι «πνευματικοί» ἄνθρωποι ποιά δικαιολογία ἔχουν ὥστε νά ἀναμασοῦν ἐπιχειρήματα πού ἡ ἱστορική ἐπιστήμη ἐδῶ καί χρόνια ἔχει καταρρίψει. Διερωτώμεθα τί θέλει ὁ κύριος Χατζῆς καί ἡ κυρία Ἀγγελοπούλου νά πετύχουν μέσω τῆς ἐπιτροπῆς 2021 υἱοθετῶντας ἀστήριχτες ἐπιστημονικά ἀπόψεις;

Ἀπαντῶντας στήν θέση τῆς «Ἐπιτροπῆς 2021» ὅτι ὁ Καποδίστριας ἦταν δικτάτορας,μή δημοκράτης καί ὅτι ἀντιπαθοῦσε τά συντάγματα, θά θέλαμε χρησιμοποιῶντας ἱστορικά ντοκουμέντα καί ὄχι ἀνεύθυνες προσωπικές ἀπόψεις, νά παραθέσουμε τά παρακάτω.

Στή θητεία του ὡς Γενικός Γραμματέας τῆς Ἑπτανήσου Πολιτείας συνέταξε τό Σύνταγμα τῆς Ἑπτανήσου Πολιτείας. Ἕνα πρῶτο Σύνταγμα φιλελεύθερο καί προοδευτικό γιά τήν ἐποχή του στό ὁποῖο προβλεπόταν ἡ κατοχύρωση τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων καί ἡ διάκριση τῶν ἐξουσιῶν.

Ὁ Καποδίστριας ὡς ἀπεσταλμένος τοῦ Τσάρου, θεμελίωσε τό Σύνταγμα τῆς Ἑλβετίας καί κατοχύρωσε τήν οὐδετερότητα καί ἀνεξαρτησία της. Τό γεγονός τοῦ καθεστώτος τῆς οὐδετερότητας τῆς Ἑλβετίας, διατηρεῖται ἀκόμα στίς μέρες μας.

Ἐπίσης τάχθηκε μέ εἰδικό ὑπόμνημα ὑπέρ τῆς κατάργησης τοῦ δουλεμπορίου τῶν μαύρων τῆς Ἀφρικῆς ὑποστηρίζοντας τήν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια.

Πῶς ὅμως ἕνας δικτάτορας θά κυβερνοῦσε χωρίς στρατιωτική ἰσχύ; Ὁ Καποδίστριας ἦταν ἀντίθετος ἀκόμα καί στήν ἰδέα ὅτι γιά νά κυβερνήσει ἔπρεπε νά στηριχθεῖ στά ὅπλα. «....Δέν φρονῶ ὅτι ἡ νέα ἑλληνική κυβέρνησις πρέπει νά ἔλθη εἰς τήν Ἑλλάδα ἐπί κεφαλής λόχων καί πυροβόλων. Τοῦτο εἶναι ἔξω τῶν δυνάμεών μου, ἀλλά καί ἄν ἠδυνάμην, δέν θά ἠρχόμην τοιουτοτρόπως».

Ὀφείλουμε νά ξεκαθαρίσουμε ὅτι ἀπό ἱστορικές πηγές ἀποδεικνύεται ὅτι ὁ Καποδίστριας δέν εἶχε πρόθεση νά ἐγκατασταθεῖ στήν Ἑλλάδα μετά τήν παραίτησή του ἀπό Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Ρωσίας, πόσο μᾶλλον νά τήν κυβερνήσει.

Ὁ Καποδίστριας δέχθηκε τήν ἐκλογή του ὡς Κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος κατόπιν πολλαπλῶν προσκλήσεων καί πολλῶν πιέσεων. Ὁ ἴδιος δήλωνε πρός κάθε κατεύθυνση ὅτι ἄν εἶναι νά ἔρθει στήν Ἑλλάδα πρέπει νά εἶναι πρός ὄφελός της καί τήν κατάλληλη πολιτική στιγμή. Πρωτοφανές γιά «δικτάτορα» νά μήν βιάζεται νά κυβερνήσει.

Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε αὐτό πού γράφει πρός τόν φίλο του

Μητροπολίτη Οὐγγροβλαχίας Ἰγνάτιο: « Περὶ τοῦ ἐρχομοῦ μου εἰς τὴν Ἑλλάδα χρειάζεται σκέψις...... Μ΄ ὅλα ταῦτα (πού λέγουν οἱ ἀντίπαλοί του) θεωροῦμαι ὡς Ρῶσσος, καὶ ἄν ἔλθω αὐτοῦ, θέλει στοχασθῆ ὅτι εἶναι σκοπὸς νὰ κάμωμεν τὴν Ἑλλάδα ἐπαρχίαν ῥωσσικὴν, καὶ πιθανόν περισσότερον νὰ βλάψω, παρὰ νὰ ὠφελήσω, καὶ μάλιστα τώρα ἐν ᾧ τὸ νέον Μινιστέρον τῆς Ἀγγλίας δὲν μᾶς ἔδωσεν ἀκόμη σημεῖα νὰ γνωρίσωμεν τὶ φρονεῖ περὶ Ἑλλάδος, καὶ ὁποῖα μέτρα θέλει λάβει εἰς ὅσα ἀποβλέπουν τὸ Γένος μας. Ὑποτάττω εἰς τὴν σοφίαν σας τοὺς στοχασμούς μου, καὶ ἐπειδὴ ἔχετε δοθέντα νὰ γνωρίζετε καλήτερα τὰ πράγματα, λάβετε μέτρα νὰ γενῇ ὁ ερχομός μου ἐν καιρῷ καὶ νὰ μὴ προξενηθῇ πολιτικῶς βλάβη.»

Γιά τό διάστημα πού μεσολαβεῖ μέχρι νά φθάσει ὁ Καποδίστριας στήν Ἑλλάδα διορίστηκε Ἀντικυβερνητική Ἐπιτροπή ἡ ὁποία ἀνέλαβε τήν διακυβέρνηση.

Οἱ ἀναφορές τῆς Ἐπιτροπῆς πού γίνονται γιά τό πρόσωπό του δηλώνουν τήν ἀναγνώριση, ἐκ μέρους τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἦθους καί τῆς προσωπικότητός του.

Ἀπόσπασμα ἀπὸ το βιβλίο τοῦΠαναγιώτη Καλεβρᾶ "Ἐπιστολαί" πού ἐκδόθηκε Ἐν Ἀθήναις 1856

Φίλε !

Ἐν Ἀθήναις τὴν 12 Ἀπριλίου 1855.

Καθ' ἥν σοὶ ἔδωσα ὑπόσχεσιν, σοὶ γράφω καὶ σήμερον. Μὴ δυσχεραίνῃς διὰ τὰς κατὰ τῆς Δύσεως ἐκθέσεις μου, καὶ πίστευέ με ὡς φιλαλήθη. Οἱ Ἀγγλογάλλοι, μὴ δυνάμενοι διὰ τὰς ῥηθεῖσας αἰτίας ν' ἀποκτήσωσι δικαιώματα ἐπί τοῦ Ἑλληνικοῦ θρόνου καὶ θεωροῦντες τόν Καποδίστριαν ὡς τό μόνον πρόσκομμα τῶν πολιτικῶν καὶ θρησκευτικῶν αὐτῶν σχεδίων, κατέβαλον πᾶσαν προσπάθειαν ὅπως καταστρέψωσιν αὐτόν διὰ τῶν ἰδίων ὁμογενῶν, μεταχειρισθέντες ὡς ὄργανα τοὺς Μπαρλαίους, τό ἔντιμον τοῦτο κόμμα, καὶ τοὺς ὀπαδούς τοῦ προνομιούχου συστήματος τῆς διαδοχικῆς εὐγενείας ἔχοντες ἐπί κεφαλῆς τὸν Α. Μαυροκορδάτον καί τινας σχολαστικοὺς λογίους. Οἱ Γάλλοι, ἀφ’ ἑτέρου, τὸν αὐτὸν σκοπὸν ἐπιδιώκοντες, προσέλαβον τοὺς Μοσχομαγκίτας, τό ἄλλο ἔντιμον καὶ τοῦτο κόμμα, ὑπὸ τὴν ἀρχηγίαν τοῦ Ἰ. Κωλέτου καὶ τῶν ὁπλαρχηγῶν τῶν ἐχόντων ἀξιώσεις, ὄντων ἁπάντων μαθητῶν τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ τῶν Ἰωαννίνων, διδασκάλου φοβεροῦ πάσης διαφθορᾶς καὶ κακίας. Συνεμάχησαν δὲ ἀμφότερα τὰ κόμματα ταῦτα καὶ παρεδέχθησαν τὴν ἑταιρείαν τοῦ Ροπάλου τοῦ Ἠρακλέους, συνεργοῦντος καὶ τοῦ Κοραῆ κατὰ τοῦ Καποδιστρίου. Ὁ Κοραῆς, οὔτε πολιτικὸς, οὔτε νομομαθὴς, οὔτε ἐμπειροπόλεμος, ἀλλ' ἁπλοῦς καὶ ἄριστος φιλολόγος ὤν, συνεργαζόμενος περὶ τὰ τοιαῦτα ἐνόμιζεν ὅτι εὐηργέτει τὸ ἔθνος αὐτοῦ, ἀμεριμνῶν περί τῶν συνεπειῶν, ἐξ ὧν ἐπήρετο τοῦ ἔθνους ἡ καταστροφὴ, οἷαν ἐπέφερε καὶ κατὰ τῆς πατρίδος αὐτοῦ Χίου, ἐν ἔτει 1826. Πρεσβεύων ὅτι οἱ Γάλλοι ἦσαν ἀδελφοί αὐτοῦ, πιστοὶ δὲ φίλοι τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους, ἐνήργησε δί αὐτῶν, τὴν ἀπελευθέρωσιν τῆς Χίου, μηδενισθεῖσαν εὐθὺς ἅμα ἔμαθον τὴν εἰς τήν Ἑλλάδα ἄφιξιν τοῦ Καποδιστρίου, ἐγκαταλείψαντες τό πλῆθος τοσούτων ἀθῴων εἰς τήν διάκρισιν τῶν αἱμοβόρων Τούρκων, καὶ ἀδιαφορήσαντες περί τῆς συμβάσης ἐκείνης ἀνιλεοῦς σφαγῆς. Ταῦτα καὶ τοιαῦτα ἐνεργήσας ὁ Κοραῆς ἀπερισκέπτως, καὶ συναισθανθεὶς πόσων κακῶν πρόξενος ἐγένετο, ἐτύπτετο τοσοῦτον ὑπὸ τοῦ συνειδότος, ὥστε, κατατηκόμενος ἀκαταπαύστως ὑπὸ τῆς λύπης, ἀπέθανεν αἰφνηδίως, οὐδένα δαπανήσας ὑπέρ τοῦ ἀγῶνος ὀβολόν, οὐδέν δωρήσας ἐκ τῶν βιβλίων αὐτοῦ, δι’ ἀπέχθειαν πρὸς τὸν Καποδίστριαν καὶ πρὸς τὴν Ῥωσσίαν, ὡς καταστρέψασαν τήν ἑταιρείαν τῆς Ἀθηνᾶς. Αἱ σωζόμεναι ἐπιστολαὶ αὐτοῦ μαρτυροῦσι τὴν ἀλήθειαν τῶν λόγων μου.

Ο ιστορικός ερευνητής , συγγραφέας και συνιδρυτής του «Άρδην» Γιώργος Καραμπελιάς, μιλώντας στον 98.4 με αφορμή τις επίσημες απόψεις μέλους της επιτροπής για τον εορτασμό από τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης , ότι ο Καποδίστριας ήταν δικτάτορας, σημείωσε ότι παρά τα αντίθετα στοιχεία, ο στόχος είναι προφανής. Η πλήρης αλλοίωση της ιστορικής αλήθειας, για όσους πιστεύουν ότι το ελληνικό έθνος «γεννήθηκε» μετά την Επανάσταση του 21 . Το πρόβλημα όμως είναι πως όλα αυτά γίνονται και επίσημη ανάρτηση από την ίδια την Επιτροπή και όπως είπε , κάποιοι πιστεύουν ότι με τις εθνο-μηδενιστικές τους προσεγγίσεις θα περάσουν το νόημα που θέλουν ως επίσημη άποψη για την Επανάσταση του 1821 , διακόσια χρόνια μετά.

Στην Δημόσια Διοίκηση ο Ιωάννης Καποδίστριας:

• Φρόντισε να έχουν τα Υπουργεία το απολύτως αναγκαίο προσωπικό. Οταν ήρθε ο Καποδίστριας, η Κεντρική Διοίκηση αριθμούσε 7 Υπουργούς και 185 αρχιγραμματείς. Ο αριθμός όλων αυτών μειώθηκε σε 11 γραμματείς και 1 Γενικό Γραμματέα, τον Γραμματέα την Επικρατείας ο οποίος, μαζί με τον Κυβερνήτη, θα προσυπέγραφε τα ψηφίσματα και την αλληλογραφία. Η κακοδαιμονία του Δημοσίου είχε ήδη ριζώσει στον Έλληνα, όπως παρατηρεί ο Καποδίστριας: «Η επανάστασις εγέννησεν ένα σωρόν ανθρώπων αργών, θελόντων να ζώσιν εκ του δημοσίου...»
• Ίδρυσε Γνωμοδοτικό Σώμα ονόματι Πανελλήνιο, το οποίο απαρτιζόταν από 27 άτομα και το οποίο διαιρέθηκε σε τρία τμήματα: το πρώτο είχε αντικείμενο «την Οικονομίαν», το δεύτερο «τη Διοίκηση των Εσωτερικών καθ΄ όλους αυτών τους κλάδους», και το τρίτο «την ωπλισμένη δύναμιν ξηράς και θαλάσσης».

Τα μέλη του Πανελληνίου στελέχωσαν και τα ανωτέρα όργανα που συνεστήθησαν, δηλαδή :

- το Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο ασχολούνταν με τις εξωτερικές υποθέσεις, το εμπόριο και τη ναυτιλία και το οποίο αποτελούνταν από τους πρώτους Γραμματείς των τριών τμημάτων του Πανελληνίου, από τον επί των εξωτερικών Γραμματέα της Κυβέρνησης και τον Γραμματέα της Επικρατείας. Πρόεδρος του Συμβουλίου ήταν ο Κυβερνήτης.

- το Πολεμικό Συμβούλιο, το οποίο ησχολείτο με τις πολεμικές εργασίες και το στρατό ξηράς και θαλάσσης. Πρόεδρος του Συμβουλίου ήταν ο Κυβερνήτης.

- και την Εκκλησιαστική Επιτροπή, η οποία ως καθήκον είχε να ενημερώνει τον Κυβερνήτη για την κατάσταση της Εκκλησίας.

• Ανέλαβε τη Νομοθετική εξουσία με τη σύμπραξη του Πανελληνίου.
• Προχωρώντας στην ίδρυση του Κράτους ίδρυσε ακόμη έξι Υπουργεία:

α) Εσωτερικών, β) Εξωτερικών και Εμπορικού Ναυτικού, γ) Οικονομίας και Εμπορίου, δ) Δικαιοσύνης, ε) Δημοσίου Παιδείας και των Εκκλησιαστικών πραγμάτων και στ) Στρατιωτικών και του Πολεμικού Ναυτικού φροντιστηρίου.

• Ίδρυσε τον οργανισμό του Λογιστικού και Ελεγκτικού Συμβουλίου.
• Προχώρησε σε διοικητική διαίρεση της χώρας σε 13 τμήματα (7 τμήματα στην Πελοπόννησο και 6 τμήματα τα νησιά) φροντίζοντας για την αναδιοργάνωση της επαρχιακής Διοίκησης και διορίζοντας εκτάκτους επιτρόπους, προσωρινούς διοικητές, αστυνόμους, λιμενάρχες και υγειονόμους. Τα τμήματα είχαν επικεφαλής τον διορισμένο από το κράτος Έκτακτο Επίτροπο ή προσωρινό Διοικητή. Τα τμήματα αποτελούνταν από επαρχίες και αυτές με τη σειρά τους διαιρούνταν σε πόλεις, κώμες και χωριά. Στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση ανήκαν οι πόλεις, οι κώμες και τα χωριά, ενώ στη δευτεροβάθμια η επαρχιακή δημογεροντία, δηλαδή οι αντιπρόσωποι των κοινοτήτων κάθε επαρχίας. Ο Καποδίστριας προσπάθησε να εντάξει τους κοινοτικούς θεσμούς στον κρατικό μηχανισμό, εφαρμόζοντας σύστημα διοικητικής αποκέντρωσης και όχι τοπικής αυτοδιοίκησης. Το σύστημα αυτό εντάσσεται στην πολιτική του ιδεολογία για περιορισμό των τοπικών δυνάμεων και ενίσχυση της παρουσίας του κράτους. Η δημιουργία αστι κού Εθνικού κράτους θα επιτυγχανόταν με την παράλληλη αποδέσμευση της διοίκησης από τις ισχυρές τοπικές δυνάμεις.
• Απένειμε το δικαίωμα του εκλέγειν σε όλους όσους είχαν συμπληρώσει το 25^ο έτος της ηλικίας τους και φορολογούνταν. Εκλέξιμοι ορίσθηκαν όλοι όσοι είχαν συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας τους.
• Ίδρυσε πολιτειογραφική υπηρεσία (σημ. στατιστική υπηρεσία), διενήργησε την πρώτη απογραφή και συνετάχθη το πρώτο Κτηματολόγιο. Ζήτησε να συνταχθούν πίνακες με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια και να περιέχουν:

- των κατοίκων και την αναλογία τους σε Χριστιανούς και Τούρκους

Η απογραφή προχώρησε και συγκεντρώθηκαν στοιχεία που αφορούσαν τον:

- αριθμό των επαγγελμάτων των Ελλήνων

- αριθμό των μαθητών και διδασκάλων σε κάθε σχολείο

- αριθμό των Εκκλησιών και μοναστηριών

- αριθμό των Εκκλησιών ή και εν γένει ιδρυμάτων στο εξωτερικό.

• Ίδρυσε τον Οργανισμό της Εμπορικής Ναυτιλίας και έθεσε σε λειτουργία Υγειονομεία, Λιμεναρχεία και Τελωνεία. Όρισε καθήκοντα λιμεναρχών και υγειονόμων και ρύθμισε τα περί διαμονητηρίων και διαβατηρίων για την παραμονή των αλλοδαπών στην εδαφική επικράτεια της Ελλάδας.
• Στις 24 Σεπτεμβρίου 1828 συστήθηκε το πρώτο Ταχυδρομείο της Χώρας, εκδόθηκε ψήφισμα περί ταχυδρομικής συγκοινωνίας, ενώ αργότερα εκδόθηκε ο ταχυδρομικός κανονισμός. Ιδρύθηκε μία κεντρική διεύθυνση στο Ναύπλιο με έντεκα γραφεία.

Ο ίδιος περιόδευσε σε όλη την Ελλάδα «μεριμνών μόνος περί πάντων» και παρακολουθούσε την εξέλιξη των έργων: «Τελευταίως περιώδευσα επ' αρκετόν χρόνον εις την Δυτικήν Ελλάδα και την Πελοπόννησον και εις μέρος της Ανατολικής Ελλάδος. Θα περιοδεύσω και πάλιν διότι μόνον εφ' όσον βλέπω τα πράγματα και τους ανθρώπους με τους δικούς μου οφθαλμούς, δύναμαι να αποκτήσω εν συνειδήσει ευκρινή έννοιαν της ποιότητος των υποχρεώσεών μου και του λογικωτάτου τρόπου της εκπληρώσεώς των...».

Πήρε μέτρα για τη διαφύλαξη της αρχαίας κληρονομιάς:

• Ίδρυσε στις 21 Οκτωβρίου 1829 το πρώτο Εθνικό Μουσείο της Ελλάδος στην Αίγινα για την περισυλλογή των αρχαιοτήτων. Ακόμη ίδρυσε Βιβλιοθήκη, όπου συγκεντρώνονταν βιβλία προερχόμενα από δωρεές Ελλήνων του εξωτερικού καθώς και αυτών που εξέδιδε το Εθνικό Τυπογραφείο. Στα ιδρύματα αυτά υπεύθυνος ήταν ο Ανδρέας Μουστοξύδης. Τα πρώτα αρχαία αντικείμενα του Εθνικού Μουσείου στην Αίγινα ήταν από διάφορα σημεία της απελευθερωμένης Ελλάδας (τα περισσότερα από τη Ρήνεια - το νεκροταφείο της Δήλου) καθώς και αυτά που βρέθηκαν κατά την ανασκαφή των θεμελίων του Ορφανοτροφείου και κατά την κατασκευή της παραλιακής οδού της Αιγίνης.
• Πρότεινε την ψήφιση αυστηρής νομοθεσίας για τη διαφύλαξη των αρχαιοτήτων.
• Καθιέρωσε αμοιβή για όσους θα παρέδιδαν αρχαιότητες που ανακάλυπταν κατά τη διάρκεια των εκσκαφών σε χωράφια και κτήματα.
• Έλαβε αυστηρά μέτρα καταπολέμησης της λαθραίας εξαγωγής και της κλοπής αρχαιοτήτων από τους ξένους.

Διαμορφώθηκαν λοιπόν δύο τάσεις, η μια προερχόταν από την καθεστυκυία τάξη και ήθελε το δικαίωμα ψήφου να το έχουν όλοι οι πολίτες, ακτήμονες και γαιοκτήμονες. Η άλλη τάση -αυτή του Καποδίστρια- έθετε την ύπαρξη ατομικής ιδιοκτησίας ως προύπόθεση για το δικαίωμα ψήφου των πολιτών. Γιατί, όμως ο Καποδίστριας επέμενε στην ύπαρξη ατομικής ιδιοκτησίας αφού και ο ίδιος καταλάβαινε ότι με την ενέργεια του αυτή: «ήθελον αποστερήσει του δικαιώματος τούτου το μέγα μέρος των πολιτών», αφού οι περισσότεροι Έλληνες ήταν ακτήμονες; Γιατί ο Καποδίστριας στερούσε το δικαίωμα ψήφου στους ακτήμονες; Γιατί οι πρόκριτοι και οι κοτζαμπάσηδες κόπτονταν για το άνευ προύπόθεσεων διακαίωμα ψήφου; Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα πρέπει να δούμε την κατάσταση που επικρατούσε την εποχή εκείνη.

Οι Τούρκοι είχαν κατά ένα μεγάλο μέρος αποχωρήσει. Οι πρόκριτοι και οι κοτζαμπάσηδες ήλεγχαν μεγάλες εκτάσεις, ενώ ο λαός ήταν ακτήμονας και δούλευε σε αυτούς υπό δύσκολες συνθήκες. Ακόμα και τα καλύβια που ζούσαν δεν τους ανήκαν. Ολα αυτά θα είχαν ως αποτέλεσμα θα είναι να ψηφίζει ο κάθε ακτήμονας ό,τι ο κοτζαμπάσης ήθελε και όποιο εκπρόσωπο επιθυμούσε. Όπως ο Καποδίστριας έγραφε: «όσοι των Ελλήνων πολιτών δεν έχουν ιδιοκτησίαν... ο νόμος, διά του οποίου θέλουν δυνηθή να ενεργώσι το δικαίωμα της ψήφου, δεν θέλει είσθαι πλέον επικίνδυνος απάτη,...» Πράγματι επίκινδυνη απάτη θα ήταν διότι ο ακτήμονας, ο δουλόπαροικος θα εξαρτάται αποκλειστικά απο τον κοτζαμπάση για τον οποίο ζει και αναπνέει.

Στο δίλημμα που υπήρχε: ψηφοφόροι όλοι οι Έλληνες ή ψηφοφόροι οι Έλληνες που είχαν ατομική ιδιοκτησία, ο Καποδίστριας πολύ εύστοχα πρότεινε: Να έχουν ατομική ιδιοκτησία όλοι οι Έλληνες ώστε όλοι να είναι ψηφοφόροι. Και πώς αυτό θα γίνει εφικτό; Για να το πετύχει ο Καποδίστριας, ζήτησε την έγκριση της Γερουσίας ώστε να διανείμει στους ακτήμονες την εθνική γή.

Ο Καποδίστριας έγραφε: «... η Κυβέρνηση θέλει δυνηθή να δώση εις όλους τους ακτήμονας των επαρχιών κατοίκους, μερικά στρέμματα γής. Τούτου γενομένου,... θέλουσιν απολαύση το δικαίωμα της ψηφοφορίας. Άν όμως εισαχθή σύνταγμα πριν ταύτα εκτελεσθώσιν, εις ατομικά μόνον συμφέροντα θέλει χρησιμεύση, και το κράτος του ισχυροτέρου θέλει στηρίξη εις την αμαθίαν και αποκτήνωσιν του πλήθους... Τοιαύτη είναι η ομολογία και πίστις μου περί του μεγάλου τούτου κεφαλαίου των τιμιωτάτων της Ελλάδος συμφερόντων,...».

Τις αρχές του αυτές τις εξέθεσε και στην «Πραγματεία περί της καταστάσεως της Ελλάδος», την οποία απηύθυνε το Νοέμβριο του 1830 προς τον Μιχαήλ Σούτσο, διπλωματικό εκπρόσωπο της Ελλάδας στο εξωτερικό: «Αι αρχαί αύται συνοψίζονται εις μίαν και μόνην: ο Ελληνικός λαός ο οποίος σήμερον αποτελεί μία μάζα ακτημόνων [proletaires], να ανέλθη εις την τάξιν ενός λαού ιδιοκτητών. Ότε ο σκοπός ούτος θα έχη επιτευχθή, η συνταγματική οργάνωσις της Ελλάδος θα είναι όχι μόνον δυνατή, αλλά και εύκολος. Δια του αντιθέτου συστήματος, το οποίον εξυμνούν περισσότερον οι δολοπλόκοι και οι φιλόδοξοι οι ανατραφέντες εις την μουσουλμανικήν σχολήν (εννοεί τους Φαναριώτες), η οργάνωσις αύτη θα έπρεπε να γίνη την στιγμήν ταύτην και το αποτέλεσμα θα ήτο ότι η αναγέννησις του λαού».

Επιπλέον, ο Καποδίστριας θεωρούσε οτι η διανομή της Εθνικής γης στους ακτήμονες ήταν η αρχή για την πορεία της χώρας προς τη συνταγματικότητα και την Εθνική Ενότητα. Ο Καποδίστριας γνώριζε ότι ξένοι πολίτες θα ενδιαφέρονταν να αγοράσουν κτήματα στην Ελλάδα. Από τη στιγμή όμως που υπήρχαν ακτήμονες Έλληνες τότε δίκαια θα αγανακτούσαν. Επίσης κάποιοι καλοθελητές εύστοχα θα τους έλεγαν: «Αφ' ού εθυσιάσθητε ίνα ελευθερωθήτε από τους Τούρκους τους μόνους κτήτορας της γής σας, σείς μεν και σήμερον ακτήμονες εμείνατε, ξένοι δε πάλιν θέλουσι σας κυριεύση, προτιμώμενοι παρά της Κυβερνήσεως, και πρώτοι λαμβάνοντες παρ' αυτής γαίας και ιδιοκτησίας δικαίωμα». Ο Καποδίστριας καταλάβαινε ότι αν δεν εξασφαλισθεί πρώτα ο κάθε Έλληνας πολίτης δεν θα αναπτυχθεί η κοινωνική συνείδηση. Εξασφαλίζοντας τον πολίτη με ένα κομμάτι γης, τον ενεργοποιούσε και τον καθιστούσε υπεύθυνο για την τύχη αυτού του τόπου. Δυστυχώς η διορατικότητα και η λογική του Καποδίστρια δεν έγινε μάθημα για τους συγχρόνους πολιτικούς γιατί παρατηρείται στις μέρες μας να υπαρχουν απο τη μια μεριά χιλιάδες ακτήμονες συμπολίτες μας και απο την άλλη ξένοι πολίτες και εταιρείες ξένων συμφερόντων να αγοράζουν με ξέφρενους ρυθμούς την ελληνική γη.

Χαρακτηριστική ήταν και η συνομιλία του Καποδίστρια με τον Άγγλο, πλοιάρχο Λάγενς επί της φρεγάτας: «Μαδαγασκάρη» περί του συντάγματος και του τρόπου με τον οποίο ο Καποδίστριας έβλεπε τα πράγματα.

- Εγώ όμως, ανεφώνησε εντόνως ο Κυβερνήτης, προσκληθείς να κυβερνήσω τον τόπον τούτον, κλυδωνιζόμενον όσον και το υμέτερον πλοίον εν ώρα τρικυμίας, και να φέρω αυτόν εις λιμένα σωτηρίας, ούτε σκοπώ, ούτε προαιρούμαι να πράξω παρά το καθήκον μου, οφείλω να σώσω και ουχί να καταστρέψω. Εάν δώσετε εις το βρέφος τούτο, προσείπε δακτυλοδεικτήσας τον οκταετή υιόν του πλοιάρχου, ξυράφιον, δεν θα κόμη δι' άγνοιαν τον λαιμόν αυτού; Το αυτό συμβαίνει και επί των αμαθών λαών. Το σύνταγμα ομοιάζει προς ξυράφιον, εις ου την χρήσιν δεν εγυμνάσθησαν έτι αι χείρες των Ελλήνων. Μη λησμονήτε δε ότι η ανατροφή αυτών υπήρξε δουλική.

- Δι' αυτό δη τούτο, διότι δεν λησμονώ πώς ανετράφη, ιδού τι θα έπραττον αν ήμην Κυβερνήτης, θα έδιδον ξυράφιον εις το παιδίον και είτα, κρατών μετά προσοχής την δεξιάν, θα ωδήγουν αυτό πώς να ξυρισθή ίνα μη κοπή.

- Κύριε πλοίαρχε, υπέλαβεν οργισθείς ο Κυβερνήτης, δεν ήλθον εις την Ελλάδα ίνα με χλευάση η Ευρώπη, εγώ μεν χρεωστώ να ξυρίζομαι ενώπιον του βρέφους, αυτό δε να μάθη πώς να μεταχειρίζεται το ξυράφιον ίνα μη κοπή.

Ο θάνατος πρόλαβε τον Καποδίστρια και δεν τελεσφόρησε το ζήτημα της διανομής της γης στους ακτήμονες. Το μόνο που πρόλαβε ήταν να κατοχυρώσει με το ψήφισμα ΙΗ' της 26 Αυγούστου 1830 την κυριότητα των κολίγων επί των καλυβών που έμεναν και του συναφούς εδάφους ώστε να μην τους τα πάρουν και αυτά: «Αι περί ων ο λόγος καλύβαι ή οικίαι, τα ερείπια και το έδαφος, επί το οποίο υπήρχον ή υπάρχουσιν αι καλύβαι αύται ή τα ερείπιά των, λογίζονται ιδιοκτησία των γεωργών, οι οποίοι κατώκουν εις αυτάς και προ της επαναστάσεως, ή των κληρονόμων αυτών...».

Άξιο αναφοράς αποτέλεσε η μέριμνα του Καποδίστρια να διασφαλίσει στον τομέα της Δημόσιας Διοίκησης την απρόσκοπτη λειτουργία των Δημοσίων υπαλλήλων. Απαίτησε απο όλους τους Δημοσίους υπαλλήλους να έχουν πίστη στο Εθνος , να μην ανήκουν σε καμμία «μυστική εταιρεία» και να μην δεσμεύονται απο όρκους που πιθανόν είχαν κάνει. Εκρουσε τον κίνδυνο οτι μυστικές εταιρείες προσπαθούν να προσελκύσουν μέλη προς ίδιο όφελος και με απότερο σκοπό να βλάψουν το Έθνος για να ικανοποιήσουν τους σκοτεινούς σκοπούς τους. Παραγγέλει στους αρμοδίους να νουθετήσουν όσους απο άγνοια μετείχαν σε τέτοιες εταιρείες και το συντομοτέρο να αποκοπούν. Όσοι δεν συμορφωθούν θα απολύονται από τον Δημόσιο Τομέα. Οι εγκύκλιοι αυτοί με αριθμό 2953 Μυστική Εγκύκλιος προς το Πανελλήνιο και η υπό αριθμό 4286 η οποία δημοσιεύθει στην Γενική εφημερίδα της Κυβερνήσεως αποτελούν ένα αδιαμφισβήτητο στοιχείο οτι ο Καποδίστριας όχι μόνο δεν ήταν μασόνος - όπως πολλοί ελαφρά την καρδία τον κατηγορούν - αλλά είχε καταλάβει την μεγάλη ζημιά όπου οι μυστικές εταιρείες και οι μασονικές στοές ενεργούσαν στο Έθνος. Δεν θα ήταν δυνατόν ένας μασόνος να απαγόρευε την συμμετοχή άλλων σε μασονικές Στοές με ποινή μάλιστα απολύσεως από την εργασία τους. Προώθησε μάλιστα την σύνταξη όρκου στον οποίο θα ορκίζονταν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα μόλις μηνά μετά την δημοσίευση της δευτέρας εγκυκλίου ο Καποδίστριας δολοφονείται και η απομάκρυνση των σχετιζόντων με τη μασονία δημοσίων υπαλλήλων δεν έγινε ποτέ.

Με την δολοφονία του σταμάτησε το τιτάνιο έργο της ανασύστασης του Ελληνικού κράτους διότι με τον ερχομό των Βαυαρών άλλαξε τελείως το πρόγραμμα του Καποδίστρια: «Κατά το νέον τούτο σύστημα (των Βαυαρών), οι μέν φόροι καταναλίσκονται ως επί το πολύ εις τας ανάγκας και την πολυτέλειαν της πρωτευούσης του Δήμου, η δε παιδεία, η οδοποιία, οι Ναοί, η υγεία παραμελούνται, και ο φόρος του αίματος βαρύνει προ πάντων τα χωρία. Και όμως, αυτοί εκείνοι οίτινες κατέκρινον τας Δημογεροντίας του Κυβερνήτου, διερράγησαν βοώντες ότι ουδείς νόμος ελευθερώτερος του διέποντος τα δημοτικά της Ελλάδος».

H Εγκύκλιος αυτή υπογράφηκε απο το Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια τον Ιούνιο του 1828 . Την χαρακτήρισε μυστική εγκύκλιο και περιγράφει τις καταστρεπτικές ενέργειες των Μυστικών Εταιρειών (δηλ. της Μασονίας). Ορίζει και νομοθετεί οτι κανείς Δημόσιος υπάλληλος δεν μπορεί να είναι μέλος αυτών των εταιρειών αν θέλει να συνεχίσει να είναι υπάλληλος του κράτους.

Αριθ. 2953

Μυστική Εγκύκλιος
Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Πρός το Πανελλήνιον

Πρός τούς κατά το Αιγαίον Πέλαγος και την Πελοπόννησον Εκτάκτους Επιτρόπους και τους Αρχηγούς των κατά ξηράν και θάλασσαν Δυνάμεων.

Εν Πόρω τή 8 Ιουνίου 1828

Ο Κυβερνήτης

Ι. Α. Καποδίστριας

Κατόπιν ακολούθησε η Εγκύκλιος αρ. 4286 όπου γίνεται νόμος του κράτους με τύπο όρκου των Δημοσίων υπαλλήλων στις 26 Αυγούστου 1831, λίγους μήνες πριν την δολοφονία του

Καρζής Νικόλαος
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
Διαχειριστής της ιστοσελίδας
kapodistrias.info

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 4286 ΜΕ ΤΥΠΟ ΟΡΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

ΕΝ ΝΑΥΠΛΙῼ ΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1831

ΕΠΙΣΗΜΑ

ἀριθμ. 4286

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Πρός τούς Γραμματεῖς τῆς Κυβερνήσεως, τὴν Ἐπιτροπὴν τῆς Οἰκονομίας, τὸν Γραμματέα τῆς Γερουσίας, τὸ Λογιστικὸν καὶ Ἐλεγκτικὸν Συμβούλιον, καὶ τοὺς κατὰ τὴν Ἐπικράτειαν Ἐκτάκτους Ἐπιτρόπους, Διοικητὰς καὶ Τοποτηρητάς.

Τὸ ἐνταῦθα συναπτόμενον ἔγγραφον, διαλαμβάνον τὴν σύστασιν μυστικῆς ἐταιρείας, σκοπὸν ἐχούσης τὴν κατάλυσιν τῆς ἐνεστώσης τάξεως τῶν πραγμάτων, συνετέθη ἀπὸ ἔγγραφα τὰ ὁποῖα ἔχει ἤδη ἀνὰ χεῖρας ἡ κυβέρνησις.

Δὲν σᾶς τὸ ἀποστέλλομεν διὰ ἰδικὴν σας πληροφορίαν, ἀλλὰ διὰ νὰ πληροφορηθῇ ἐπίσης τὰ διατρέχοντα καὶ τὸ δημόσιον, καὶ διὰ νὰ δυνηθοῦν οἱ καθ'ὅλους τοὺς κλάδους ὑπάλληλοι τῆς δημοσίου ὑπηρεσίας νὰ προφυλαχθῶσιν ἀπὸ τὰς ἀπάτας,διὰ τῶν ὁποίων οἱ ῥαδιοῦργοι ἐπροσπάθησαν ἤ θέλουν προσπαθήσει νὰ τοὺς κάμουν κοινωνοὺς εἰς τὰ ἀξιοκατάκριτα σχέδιά των.

Ἡ Κυβέρνησις χρεωστεῖ νὰ πληροφορηθῇ ὅτι πᾶς ὑπάλληλος, ὁποιοσδήποτε ἄν εἶναι ὁ βαθμὸς του, ἤ ἡ θέσις του, εἶναι καὶ θέλει μείνει ἐντελῶς ἀλλότριος ἀπὸ τὴν περὶ ἧς ὁ λόγος μυστικὴν ἐταιρίαν, ἤ ὁποιαδήποτε ἄλλην μυστικὴ ἐταιρίαν, ἥτις ἤθελεν ἀντίκεισθαι εἰς τὰ χρέη, εἰς τὰ ὁποῖα καθυποβάλλεται, ἅμ' ἀφοῦ δέχεται δημόσιον τινὰ ὑπηρεσίαν καὶ ἐπειδὴ ὑπηρετεῖ τὴν πατρίδα κατὰ τὴν προσωρινῶς καθεστῶσαν τάξιν τῶν πραγμάτων, δὲν θέλει ὑπόκεισθαι μήτε ὑπακούει εἰμὴ εἰς τοὺς ὑπάρχοντας νόμους, καὶ εἰς τοὺς κατ' αὐτὴν διωριζομένους ἀρχηγούς.

Ἑπομένως, διὰ νὰ προφυλάξετε τοὺς ὑπαλλήλους σας ἀπὸ τὰς ὀλεθρίους συνεπείας, δι' ἅς ἤθελαν εἶσθαι ὑπεύθυνοι, ἄν ἦσαν μέλη τῆς ῥηθείσης μυστικῆς ἐταιρίας, ἤ ἄλλης τινὸς τῆς αὐτῆς φύσεως, θέλετε τοὺς προβάλλει νὰ ὑπογράψωσι τὸν τύπον τοῦ ὅρκου, τὸν ὁποῖον ὁ Γραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας σᾶς ἀποστέλλει ὁμοῦ μὲ τὴν παροῦσαν.

Ἐννοεῖται δὲ ὅτι ὅσοι τῶν ὑπαλλήλων δὲν θελήσουν νὰ τὸν ὑπογράψουν θέλουν ἀποβληθῆ καὶ περὶ τούτου θέλετε μᾶς ἀναφέρει.

Οἱ τύποι τοῦ ὅρκου, τοὺς ὁποίους θέλετε ὑπογράψει ὑμεῖς πρῶτοι, θέλουν φυλαχθῆ μετὰ τῶν πρωτοτύπων ὑπογραφῶν ὅλων τῶν ὑπαλλήλων σας εἰς τὰ ἀρχεῖα σας, καὶ ἀντίγραφα αὐτῶν ἐπικυρωμένα θέλετε πέμψει εἰς τὴν Γραμματείαν τῆς Ἐπικρατείας.

Ἐν Ναυπλίῳ τῇ 22^α Αὐγούστου 1831.

Ὁ Κυβερνήτης Ι.Α.ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

Ὁ Γραμματεὺς τῆς Ἐπικρατείας Ν.ΣΠΗΛΙΑΔΗΣ

Υ.Γ. Μπορείτε επιπλέον να δείτε την Εγκ. 2953  όπoυ υπέγραψε στις 8 Ιουνίου 1828 κατα των Μυστικών εταιρειών

Καρζής Νικόλαος
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
Διαχειριστής της ιστοσελίδας
kapodistrias.info

Ἡ ἔλευση τοῦ Ἰωάννη Καποδίστρια στή Ἑλλάδα

Τόν Ἰανουάριο τοῦ 1828 ὁ Ἰ. Καποδίστριας ἀνέλαβε τήν διακυβέρνηση τῆς Ἑλλάδος κατόπιν ἐπίμονων προσκλήσεων τῶν συμπατριωτῶν μας.

Ἡ Ἐθνική Τρίτη τῶν Ἑλλήνων Συνέλευση:

Ψηφίζει

Α. Ὁ Κόμης Ἰωάννης Καποδίστριας ἐκλέγεται παρά τῆς Συνελεύσεως ταύτης ἐν ὀνόματι τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, Κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος, καί ἐμπιστεύεται τήν Νομοτελεστικήν αὐτῆς δύναμιν.

Β΄. Ὡς τοιοῦτος θέλει κυβερνήσει τήν Ἑλληνικήν πολιτείαν κατά τοῦς καθεστῶτας νόμους.

Γ΄. Ἡ διάρκεια τῆς ἐπιτραπείσης παρά τοῦ Ἔθνους εἰς αὐτόν ἐξουσίας προσδιορίζεται δι’ἑπτά χρόνους ἀρχομένους ἀπό τῆς σήμερον.

Δ΄. Νά εἰδοποιηθῇ δι΄ἐγγράφου ἐνυπογράφου ἀπό ὅλους τούς πληρεξουσίους τοῦ Ἔθνους, προσκαλούμενος νά ἔλθη εἰς τήν πατρίδα διά νά ἀναλάβῃ τάς ἠνίας τῆς Κυβερνήσεως.

Ε΄. Διορίζεται τριμελής ἐπιτροπή, γνωριζομένη ὑπό τό ὄνομα «Ἀντικυβερνητική Ἐπιτροπή», διά νά κυβερνήσῃ τήν Ἑλλάδα ἐν ἀπουσίᾳ του, καί θέλει παύσει ἄμα φθάσῃ ὁ Κυβερνήτης εἰς τήν Πατρίδα.

 ΣΤ΄. Τό παρόν ψήφισμα νά καταχωρηθῇ είς τόν Κώδηκα τῶν ψηφισμάτων, καί κοινοποιηθῇ διά τοῦ τύπου.

 Ἐν Τροιζῆνι τήν 3 Ἀπριλίου 1827.

Ὁ Πρόεδρος Γεώργιος Σισίνης.»

Γιά τό διάστημα πού μεσολαβεῖ μέχρι νά φθάσει ὁ Καποδίστριας στήν Ἑλλάδα διορίστηκε Ἀντικυβερνητική Ἐπιτροπή ἡ ὁποία ἀνέλαβε τήν διακυβέρνηση.

Καί αὐτή μέ τή σειρά της διακήρυξε:

«Ἡ Ἀντικυβερνητική Ἐπιτροπή

Διακηρύττει πρός τό Πανελλήνιον.

Ἡ πεῖρα ἀπέδειξεν ὅτι διά νά διοικηθῶμεν καλῶς, ἔπρεπε νά ἔμβῃ ἐπί κεφαλῆς τῶν πραγμάτων ἄνθρωπος ἔμπειρος τῆς τέχνης τοῦ διοικεῖν. Τοῦτο ἐκπληροῦται σήμερον.

Ὁ Κόμης Κ. Ἰωάννης Καποδίστριας, διωρισμένος διά τοῦ ὑπ’ἀριθ. ΣΤ’ ψηφίσματος Κυβερνήτης, ἔφθασεν εὐτυχῶς εἰς τήν Πατρίδα μας.

Ἐν Αἰγίνῃ τῇ 10 Ἰανουαρίου 1828

Ἡ Ἀντικυβερνητική Ἐπιτροπή

Γεώργιος Μαυρομιχάλης, Ἰω. Μ. Μιλαήτης, Ἰωαννούλης Νάκος

Ὁ ἐπί τῶν Ἐσωτερικῶν καί τῆς Ἀστυνομίας

Γραμματεύς τῆς Ἐπικρατείας

Ἀναστάσιος Λόντος»

Λόγος ἐκφωνηθεὶς ὑπὸ Κ. Θεοφίλου Καΐρη κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς ὑποδοχῆς τοῦ Κυβερνήτου.

Ἐν Αἰγίνῃ, 1828 Ἰανουαρίου 12.

«Οὐκ ἄρξω ἐγώ·οὐκ ἄρξει ὁ υἱός μου έν ὑμῖν Κύριος ἄρξει ὑμῶν. Κύριος κυβερνήσει ὑμᾶς.»

(Κριτῶν Κεφ. Η', 23.)

Εἰς τοιαύτην λαμπρὰν καὶ ἐπίσημον ἡμέραν, Κυβερνῆτα τῆς Ἑλλάδος, κατὰ τὴν ὁποίαν Σὲ ὑπήντησε καὶ Σὲ ὑπεδέχθη ἡ πατρὶς, ἐν τῷ μέσῳ ἀνεκφράστου χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως, εἰς τοιαύτην λαοῦ τῶνἙλλήνων ὁμήγυριν, ἐνῷ ὑψώνει φωνὰς εὐχαριστηρίους πρὸς τὸν ὕψιστον διὰ τὴν τόσον ἐπιθυμητὴν καὶ εὐκταίαν ἔλευσίν Σου, ποίαν ἀγγελίαν πλέον χαροποιὰν ἠδύνατό τις νὰ φέρῃ εἰς τὸ μέσον ἐκ μέ­ρους Σου, σύμφωνον τῳόντι μὲ τὰ φρονήματα τῆς ψυχῆς σου, μὲ τὰ συναισθήματα τῆς καρδίας Σου, μὲ τὰς ἐγκαρ­δίους εὐχὰς ὅλων τῶν ἀληθινῶν τέκνων τῆς Ἑλλάδος, καὶ μὲ τὰς μεγάλας ἐλπίδας, τὰς ὁποίας ἔχουσιν εἰς Σέ! Τί ἄλλο ἠδύνατο νὰ ἀναγγείλῃ πλέον χαρμόσυνον, κατάλληλον μάλιστα εἰς τὰς παρούσας τῆς πατρίδος περιστάσεἰς, καὶ ἐχέγγυον τῆς διὰ Σοῦ ἐλπιζομένης εὐτυχίας της, παρὰ ὅ,τι ἀρχηγὸς λαοῦ ἐλευθέρου ἐλευθέρως ἐκλεχθεὶς ὑπ' αὐτοῦ, καὶ ὑπέσχετο πρὸς αὐτὸν τὸν ἴδιον, καὶ ἐπροσπάθησε νὰ φέρῃ εἰς ἔκβασιν!

Ἀκούσατε λοιπὸν, λειτουργοὶ τοῦ Ὑψίστου, ἀκούσατε σεβάσμιε Πρόεδρε καὶ Βουλευταὶ, ἀκούσατε πολιτικοὶ, πολεμικοὶ, ὅλος ὁ λαὸς τῆς Ἑλλάδος, ἀκούσατε. «Κύριος ἄρξει ὑμῶν. Κύριος κυβερνήσει ὑμᾶς.» Δὲν θὲλουσιν ἐξουσιάζει εἰς τὸ ἑξῆς ὀλέθρια πάθη, ὄχι χαμερπεὶς ἰδιοτέλειαι, ὄχι ῥᾳδιουργίαι, ὄχι οἰκεῖος, ἐὰν δὲν εἶναι ἄξιος, ὄχι συγγενὴς, ἐὰν εἶναι ἀνεπιτήδειος, ὄχι φίλος τοῦ Κυβερνήτου, ἐὰν δὲν ἔχη ἱκανότητα ἀλλ’ ἡ ἱερὰ δικαιοσύνη, καὶ οἱ αἰώνιοι καὶ ἀμετάβλητοι νόμοι τοῦ Θεοῦ, οἱ πρὸς κυβέρνησιν ἐλευθέρου ἀν­θρώπου διορισθέντες, θέλουσι κυβερνᾷ. Τὸ συμφέρον τῆς πατρίδος, ἡ εὐνομία της, ἡ εὐτυχία της, ἡ δόξα τῆς, ὁ θρίαμ­βός της θὲλουσι διευθύνει καὶ τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν καὶ τοὺς σκοποὺς καὶ τοὺς λόγους καὶ τὰς πράξεις τοῦ Κυβερνήτου. «Κύριος ἄρξει ὑμῶν. Κύριος κυβερνήσει ὑμᾶς.»

Ὅσοι ἴδατε τὴν γῆν τῆς γεννήσεως σας πυρποληθεῖσαν καὶ κατασκαφεῖσαν, τοὺς γεννήτοράς σας σφαγέντας ἔμπροσθέν σας, τὰ φίλτατά σας ἀπὸ τὰς ἀγκάλας σας ἁρπαγέντα καὶ αἰχμαλωτισθέντα, ὅσοι ἐγείνατε θύματα τῆς παρα­νομίας καὶ τῆς ἀναρχίας, τῶν ἰδίων ἀδελφῶν σας, ἀκούσατε καὶ χαίρετε. Χαίρετε, διότι παύουσιν εἰς τὸ ἑξῆς τὰ δει­νά μας διότι θέλομεν ἰδεῖ τὴν δικαιοσύνην ἰσχύουσαν, τοὺς νόμους ἐνεργουμένους, τὴν κακίαν τιμωρουμένην, τὴν ἀρετὴν βραβευομένην, καὶ ἐν γένει τὴν πατρίδα εὐνομουμένην καὶ εὐδαιμονοῦσαν εἰς τὰ ἔσω, τροπαιοῦχον καὶ θριαμβεύουσαν εἰς τὰ ἔξω, τὴν πίστιν ὄχι πενθοῦσαν, ἀλλὰ λαμπροφοροῦσαν καὶ χαίρουσαν.

Γεώργιος Σκλαβούνος, ιστορικός ερευνητής:

Συνέντευξη στον Κώστα Γκιώνη

Ο Καποδίστριας ήταν ο Άριστος, ήταν Ιδέα. Όποιος επιχειρεί να φονεύσει μία Ιδέα, υβρίζει και την Ελευθερία και την Ανθρωπότητα!

Της Ἰωάννας Γ. Καραγκιούλογλου*

Ἡ γλῶσσα πολλοὺς εἰς ὄλεθρον ἤγαγεν

ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ

Ἑκούσια ἢ μή, ὁ Ἑλληνικὸς Λαὸς κατὰ καιροὺς ἐκτίθεται σὲ μηνύματα τὰ ὁποῖα, ἂν μὴ τὶ ἄλλο, προκαλοῦν προβληματισμό. Πόσο μᾶλλον ὅταν τὰ μηνύματα αὐτὰ ἐκπορεύονται ἀπὸ τὸν πρωθυπουργὸ, δια μέσῳ ἐπιτροπῆς τὴν ὁποία ἐκεῖνος διόρισε μὲ στόχο τὴν ἐπανασύσταση τῆς Ἑλλάδος, ὅπως ὁρίζει ὁ σκοπὸς τῆς ἱδρύσεώς της.

Ἂς ἑστιάσουμε στὴν εἰκόνα ἑνὸς ἡγετικοῦ στελέχους τῆς ἐπιτροπῆς, τὸ ὁποῖο ἀνθολογεῖ φράσεις προσωπικοτήτων διαμετρήματος τοῦ Κυβερνήτου Ἰωάννου Α. Καποδίστρια. Καὶ ὄχι μόνον. Προσπαθῶντας μὲ τρόπο ἄκομψο νὰ ἀξιοποιήσει τὶς δυνατότητες τῆς τεχνολογίας, τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ τῆς ἐλευθερίας τοῦ Τύπου ἀπευθύνεται ἀπὸ τοῦ βήματος τοῦ διαδικτύου σὲ ἀλαλάζοντα καὶ μὴ πλήθη, ἀπομονώνοντας φράσεις, μὲ ἐμφανῆ ἀδυναμία ἐπιχειρηματολογίας ἐπὶ Ἐθνικῶν ζητημάτων, ποὺ ἅπτονται τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως, τοῦ Ἐπαναστατικοῦ Πολιτικοῦ Συντάγματος, τοῦ Πατριωτισμοῦ, τοῦ ὁρισμοῦ τοῦ Ἔθνους καὶ τῆς Ἀληθείας.

Ο Καποδίστριας και η κεντρική διπλωματικήεκπροσώπηση της Ελλάδος

Βασίλειος Κασάπογλου
Πανεπιστημιακός

Ι. Προδιάθεση

Η διεθνής εκπροσώπηση ενός κράτους, τ.έ. η εξασφάλιση της συνεχούς και ενεργού παρουσίας του στις διεθνείς διακρατικές σχέσεις σε διμερές και πολυμερές παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο, συνιστά, αμέσως μετά την κατοχύρωση της συνταγματικής νομιμότητας in foro domestico, και ταυτοχρόνως με την διασφάλιση της εθνικής αμύνης και ασφαλείας, την πλέον σημαντική αρμοδιότητα του αρχηγού του κράτους, εξ ου και αυτός, ως προς το εν λόγω λειτούργημα, καλείται «διεθνής παραστάτης» (=εκπρόσωπος) της πολιτείας. Ομως η επιτυχής εκπροσώπηση του κράτους στις διεθνείς σχέσεις του προϋποθέτει την ύπαρξη μίας καλώς οργανωμένης, στελεχωμένης και αποτελεσματικώς λειτουργούσας διπλωματικής υπηρεσίας, τ.έ. κλάδου της δημοσίας διοίκησης επιφορτισμένου με την διεύθυνση και διαχείριση των εξωτερικών υποθέσεων του κράτους, ο οποίος να εξασφαλίζει την συνεχή και αποδοτική συμμετοχή του σε όλες τις ανά την υφήλιο διεργασίες και εξελίξεις του διεθνούς κοινωνικού γίγνεσθαι. Εξ ου και η διπλωματική υπηρεσία έχει την αυτή ζωτική στρατηγική σημασία με τις ένοπλες δυνάμεις του κράτους, εφ' όσον και αυτή –κατά τον γνωστό αφορισμό– διαρκώς διεξάγει μάχες με τα άλλα κράτη δι' ειρηνικών μέσων. Διότι, ακριβώς, το κράτος, μέσω της θεσμικής και νομικώς ισότιμης διμερούς και πολυμερούς συνεργασίας του με τα λοιπά ομόλογά του συστατικά μέλη της διεθνούς κοινότητας των κρατών, διασφαλίζει την αποτελεσματική προάσπιση και προώθηση των συμφερόντων του και την ειρηνική διεκδίκηση των δικαιωμάτων του.Γι' αυτόν, λοιπόν, τον λόγο και κάθε νεοσύστατο κράτος επιδιώκει την ταχύτερη και ευρύτερη δυνατή επίσημη διεθνή αναγνώρισή του, τ.έ. την καθολική και ανεπιφύλακτη νομική παραδοχή εκ μέρους των προϋφισταμένων κρατών, της υπόστασής του ως νομικώς ισότιμης με αυτά οργανωμένης, αυθύπαρκτης και κυρίαρχης πολιτικής οντότητας (πολιτείας), μέλος της παγκόσμιας κοινότητας των κρατών. Αυτός, άλλωστε, είναι, επίσης, ο λόγος για τον οποίο τα εθνικο-απελευθερωτικά κινήματα των λαών, κατά την διάρκεια των αγώνων τους προς αποτίναξη του ζυγού των δυναστών τους, επιζητούν την σύναψη έστω και στοιχειωδών ατύπων σχέσεων με τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό κρατών, ούτως ώστε να επιτυγχάνουν, τουλάχιστον, την de facto ευμενή αντιμετώπισή τους και, ακολούθως, μετά την επικράτησή τους, την de iure αναγνώριση της πολιτειακής τους ύπαρξης και του ρόλου τους στην διεθνή πολιτική ζωή.

Είναι γνωστό ότι οι αρχαιότητες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην υπόθεση της ανεξαρτησίας μας. Αν στην Ευρώπη των πρώτων δεκαετιών του 19ου αι. είχε αναπτυχθεί ένα τόσο ισχυρό κίνημα φιλελληνισμού, που ποικιλοτρόπως βοήθησε την Επανάσταση του '21, αυτό, κατά ένα σημαντικό μέρος, οφειλόταν στα επιτεύγματα της αρχαίας Ελλάδας, την οποία οι Ευρωπαίοι αναγνώριζαν ως κοιτίδα του δικού τους πολιτισμού. Ετσι και ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας, έχοντας πλήρη συνείδηση του τι πρόσφεραν και τι μπορούσαν να προσφέρουν και στο μέλλον τα αρχαία στον ελληνισμό, από τις πρώτες κιόλας μέρες της διακυβέρνησής του έστρεψε το ενδιαφέρον του στην προστασία τους, αφού αυτά εκτός των άλλων κινδύνευαν και από τους κάθε λογής Ελγίνους. Και αυτό ενώ είχε να αντιμετωπίσει τόσα άλλα προβλήματα, πολλά από τα οποία έθεταν σε κίνδυνο ακόμη και την ύπαρξη του νεοσύστατου κράτους, και ενώ έπρεπε να στήσει την κρατική μηχανή εκ του μηδενός σε μια χώρα πλήρως εξαθλιωμένη από τον αιματηρό απελευθερωτικό της αγώνα.

 τοῦ πρέσβεως ἐ.τ. Περικλῆ Νεάρχου

Ὁ Ἀριστείδης Χατζής, ποὺ φέρεται ὡς συντάκτης τοῦ βέβηλου κειμένου γιὰ τὸν Καποδίστρια, στὸ ὄνομα τῆς Ἐπιτροπῆς γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς Ἐπετείου τῶν 200 χρόνων ἀπὸ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821, εἶναι ὁ κινητήριος νοῦς στὴν μὴ κερδοσκοπικὴ ὀργάνωση ΚΕΦΙΜ, ποὺ ἔχει ὡς σκοπὸ τὴν μελέτη καὶ τὴν διάδοση τοῦ φιλελευθερισμοῦ, νοουμένου στὴν ἐκδοχὴ τοῦ διεθνοῦς νεοφιλελευθερισμοῦ τῆς Σχολῆς τοῦ Σικάγου.
Ἡ ὀργάνωση αὐτὴ δραστηριοποιεῖται μέσα στὸν Πανεπιστημιακὸ κυρίως χῶρο καὶ στρατολογεῖ φοιτητὲς στὶς ἰδέες τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ, μὲ τὴν ἀξιοποίηση κάθε δυνατοῦ πλεονεκτήματος ποὺ παρέχει ἡ εὔνοια τοῦ ἀκαδημαϊκοῦ δασκάλου καὶ ἡ συνεργασία μὲ ξένες ὀργανώσεις τοῦ διεθνοῦς νεοφιλελευθερισμοῦ, ποὺ συγχέεται σήμερα μὲ τὴν παγκοσμιοποίηση καὶ τὰ ἐθνομηδενιστικὰ ἰδεολογήματα.
Ὑπάρχει, κατ' ἀρχήν, ἕνα θέμα δεοντολογίας, κατὰ πόσο ἕνας καθηγητὴς Πανεπιστημίου ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ κάνει κατάχρηση τῆς θέσεώς του γιὰ νὰ ἐπιδίδεται σὲ ἰδεολογικὴ προπαγάνδα, μέσω ὀργανώσεων ποὺ ὁ ἴδιος συστήνει καὶ προάγει στὸ...
Πανεπιστήμιο, συνεργαζόμενος μάλιστα μὲ ξένα κέντρα ἰδεολογικῆς προπαγάνδας.

Εἶναι πολὺ διαφορετικὴ ἡ διεθνὴς συνεργασία καὶ δραστηριότητα, ποὺ ἀναφέρεται σὲ ἐπιστημονικοὺς σκοποὺς καὶ πολὺ διαφορετικὴ ἡ ἀπροκάλυπτη προπαγάνδα, ποὺ ἐκφεύγει τῶν ὁρίων τῆς πανεπιστημιακῆς τάξεως. Τὸ ΚΕΦΙΜ, ἄλλωστε, δὲν περιορίζεται στὴν ἁπλὴ προπαγάνδα. Προσφέρει εὐκαιρίες προσωπικῆς ἀνελίξεως καὶ σταδιοδρομίας, μέσα ἀπὸ τὶς Εὐρωπαϊκὲς κυρίως ἀλλὰ καὶ ἄλλες διεθνεῖς συνεργασίες καὶ ἐξασφαλίζει, μὲ ἄξονα τὶς ἰδέες τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ, ἀλλά, ὅπως ἀποδεικνύεται, καὶ τοῦ ἐθνομηδενισμοῦ καὶ τοῦ λεγόμενου «πολὺ πολιτισμοῦ». Οἱ εὐκαιρίες δὲν προσφέρονται γενικὰ σὲ ὅλους τους φοιτητὲς τοῦ Πανεπιστημίου, ἀλλὰ στοὺς ἰδεολογικοὺς προσήλυτούς του ΚΕΦΙΜ.

Ομοεθνείς πρόσφυγες και ο Κυβερνήτης Ι. Καποδίστριας – 190 έτη από τις πρώτες απόπειρες εφαρμογής προνοιακών δημόσιων πολιτικών στο σύγχρονο ελληνικό κράτος – Νίκος Σπ. Ζέρβας

Εισαγωγικές παρατηρήσεις – Η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και τα πρώτα προσφυγικά ρεύματα – Το προσφυγικό ζήτημα κατά την καποδιστριακή περίοδο – Η προσφυγική πολιτική του Καποδίστρια – Οι αντιδράσεις του γηγενούς πληθυσμού της Πελοποννήσου απέναντι στην καποδιστριακή προσφυγική πολιτική – Το προσφυγικό ζήτημα στη μετα-καποδιστριακή περίοδο.

 Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα κατά τις αρχές της τρίτης δεκαετίας του 19ου αιώνα κατέστησε την ελληνική επικράτεια ως τόπο υποδοχής ομοεθνών προσφύγων. Το υποτυπώδες σε οργάνωση και υποδομές ελληνικό κρατίδιο κλήθηκε να διαχειριστεί τα προσφυγικά ρεύματα, που συνέρεαν στα απελευθερωμένα εδάφη του καθόλη τη συγκεκριμένη δεκαετία. Ωστόσο, εξαιτίας των πενιχρών, έως και παντελώς ανύπαρκτων, ανθρωπίνων και κυρίως υλικών πόρων, τα πρώτα ψήγματα της κρατικής μέριμνας για τους ξεριζωμένους κατοίκους διαφόρων επαρχιών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εντοπίζονται μόλις κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1820, οπόταν κυβερνητικά καθήκοντα ανέλαβε ο Κερκυραίος πολιτικός και διπλωμάτης, Ιωάννης Καποδίστριας.Κατά τη διάρκεια της καποδιστριακής κυβερνητικής περιόδου διαμορφώθηκε το πρώτο οργανωμένο σχέδιο για την εγκατάσταση και την ένταξη στην κοινωνική και οικονομική ζωή δεκάδων χιλιάδων προσφύγων.

Τα ίχνη του Νεοελληνικού Κράτους

κατά την περίοδο του Ιωάννη Καποδίστρια*

Γεώργιος Τσατήρης

Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου

του Δήμου Αίγινας, Δικηγόρος,

Υπεύθυνος του Δικτύου Πόλεων «Ιωάννης Καποδίστριας»

1. Οι προεργασίες και η συγκυρία για τη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους

Η προσπάθεια και η διαδικασία συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους διακρίνεται από τη σύγχρονη ιστοριογραφία μεθοδολογικά σε τέσσερις περιόδους. Την προεπαναστατική περίοδο 1770-1820, την περίοδο του αγώνα για ανεξαρτησία 1821-1828, την καποδιστριακή περίοδο 1828-1831 και την πρώτη οθωνική περίοδο, την περίοδο της απολυταρχίας του Όθωνα 1833-1843¹. Εννοείται ότι οι παραπάνω περίοδοι δεν έχουν στεγανά μεταξύ τους, έχουν άμεση ιστορική συνέχεια, όχι μόνο χρονική αλλά και ανάπτυξης νέων ιδεολογιών που συγκρούονται με ήδη παλιότερες υφιστάμενες στο διαμορφούμενο νεοελληνικό χωροχρόνο, δημιουργώντας έτσι νέα ιστορικά υποκείμενα και διακριτή ιστορική συνείδηση². Η άμεση συνέπεια της ιστορικής αυτής διαδικασίας ήταν η δημιουργία του νέου, ανεξάρτητου από την οθωμανική αυτκρατορία κράτους με ομοιογενή ελληνικό πληθυσμό, που επιδιώκει στο εξής την προαγωγή ελληνικών συμφερόντων³, ανατρέποντας την υπάρχουσακατάσταση από το1453-1821.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί, με όλες τις επιφυλάξεις των ιστορικών αντιφάσεων που η σύγχρονη ιστοριογραφία επισημαίνει, ότι οι έννοιες πατρίδα και γένος Ελληνικόν εκκολάπτονται ήδη από τον 13ο αιώνα και αναπτύσσονται ιδιαίτερα τον 15ο αιώνα, όταν η Άλωση της Κωνσταντινούπολης οριστικοποίησε την ήττα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όχι μόνον από τους Τούρκους, αλλά με μία πολιτική έννοια και από τους Δυτικούς⁴.

ΤΟ ‘’ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ’’ ΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ: Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥΣ
ΒΑΘΜΟΥΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

του Θεόδωρου Δεβενέ, υπαλλήλου του Υπουργείου Διοικητικής
Ανασυγκρότησης, αποφοίτου της 10ης εκπαιδευτικής σειράς.

………………………………………………………………………………………………

«Η Ελλάς ευρίσκεται εις τον ΙΒ΄ ή τον ΙΓ΄ αιώνα. Και άπασαι αι
προσπάθειαι της Κυβερνήσεως ή αν επιθυμείτε του νομοθέτου οφείλουν να
τείνουν εις το να την οδηγήσουν εις τον παρόντα αιώνα».

Καποδίστριας προς Εϋνάρδο - Ναύπλιο, 9/21 Ιουλίου 1831.

 ...........................................................................................................................

«......ωστόσο εμείς δεν θεμελιώνουμε την πόλη αποβλέποντας σε αυτό, πώς
δηλαδή μία κοινωνική ομάδα θα είναι ιδιαίτερα ευτυχισμένη, αλλά πώς
ολόκληρη η πόλη θα ευτυχεί όσο το δυνατόν περισσότερο».

Πλάτων, ΄΄Πολιτεία’ - βιβλίο Δ΄, 419a (μετάφραση: N.M.Σκουτερόπουλος).

Η καποδιστριακή περίοδος παρουσιάζει εξαιρετικό ερευνητικό ενδιαφέρον, αφού
τότε σημειώθηκε η πρώτη σοβαρή προσπάθεια δημιουργίας κράτους δικαίου
στον ελληνικό χώρο. Διατυπώθηκαν επίσης και υπηρετήθηκαν στην πράξη, όσο
αυτό ήταν δυνατόν, οι βασικές κατευθυντήριες αρχές για την ένταξη των Ελλήνων
– μακροπρόθεσμα -στη χορεία των πολιτικά και οικονομικά ανεπτυγμένων
εθνών. Η προσπάθεια αυτή, που καταβλήθηκε εκ του μηδενός, αναμετρήθηκε με
αντιλήψεις και νοοτροπίες που δεν συμβάδιζαν μεν με την τότε ευρωπαϊκή
πραγματικότητα, παρέμεναν όμως πολύ ισχυρές στους κόλπους των ηγετικών
στρωμάτων της κοινωνίας. Επιπλέον, έλαβε χώρα εν μέσω πολεμικών
επιχειρήσεων (τη διετία 1828-29) και διπλωματικών διεργασιών που απειλούσαν
τα ελληνικά δίκαια με οριστικό παραγκωνισμό. Υπενθυμίζεται ότι στο
πρωτόκολλο της 6ης Ιουλίου 1827 που είχαν συνυπογράψει Μεγάλη Βρετανία,
Γαλλία και Ρωσία, δεν υπήρχε πρόβλεψη για ανεξάρτητο ελληνικό κράτος.