Μουσείο Μπενάκη, αρχ. 46 (Σούτσου - Καρατζά), φ. 22, 1 δίφυλλο (αρ. 1144), 27,7 X 21,5 εκ. και Αρχείο Καποδίστρια. ανέκδοτη
Εν Ναυπλίω, τη 9/21 Ιουλίου 1831
Η επιστολή μου της 1ης/13ης ευρίσκετο ακόμη καθ’ οδόν προς Ναυαρίνον, ότε έλαβον, Πρίγκηψ, την υμετέραν υπ’ αριθμόν 23 και υπό ημερομηνίαν της 20ής Ιουνίου.
Δεν θα ημπορούσα να σας ευχαριστήσω επαρκώς διά τον ζήλον και την αφοσίωσιν που επιδεικνύετε. Ανεύρον περί τούτου νέον δείγμα εις τας φροντίδας τας οποίας καταβάλλετε διά να μου προμηθεύσητε τα μέσα, ώστε να σώσω τον τόπον αυτόν εκ των κινδύνων διά των οποίων τον απειλεί η κακοήθεια. Θα στενοχωρηθήτε πάντως όπως και εγώ, μανθάνων ότι τα μέσα ταύτα μέχρι στιγμής δεν ανταπεκρίθησαν ούτε εις τας ελπίδας σας ούτε εις τας προσδοκίας μου.
Αι θλιβεραί λεπτομέρειαι τας οποίας σας περιέγραψα εις την επιστολήν μου της 1ης/13ης σας πληροφορούν σχετικώς. Το συνημμένον αντίγραφον της επιστολής την οποίαν απευθύνω σήμερον προς τον λόρδον Palmerston θα διαλύση οιανδήποτε αμφιβολίαν σας σχετικώς προς την φύσιν των οδηγιών διά των οποίων εφωδιάσθη τελευταίως ο κύριος Dawkins.
Παρ’ όλην την εύνοιαν της οποίας χαίρουν οι συνωμόται πλήρως και απροκαλύπτως εκ μέρους των Πληρεξουσίων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρεττανίας, μέχρι στιγμής δεν ημπόρεσαν να εκτελέσουν ή να συνεχίσουν ουδέν εκ των ανατρεπτικών των σχεδίων. Επιθυμώ να ελπίζω ότι θα συμβαίνη το αυτό επ’ ολίγον ακόμη χρόνον, εκτός εάν η Διάσκεψις του Λονδίνου, αναβάλλουσα τας
αποφάσεις της επί των θεμάτων με τα οποία ασχολείται, ενθαρρύνη τους δολοπλόκους ώστε να διαδώσουν έτι περαιτέρω τας φήμας τας οποίας ήδη διασπείρουν δηλαδή ότι, εφ’ όσον υφίσταται η παρούσα Κυβέρνησις, η Ελλάς δεν θα ελευθερωθή εκ του προσωρινού και ουδεμίαν ενίσχυσιν θα λάβη εκ μέρους της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρεττανίας.
Είμαι τόσον καταπονημένος εκ της εργασίας και η υγεία μου υποφέρει εξ αυτής τόσον, ώστε μόνον την στιγμήν κατά την οποίαν σας απευθύνω τας γραμμάς αυτάς, ημπόρεσα να υπαγορεύσω παρασελιδίους σημειώσεις εις την προσφώνησιν την οποίαν εξηκόντισε το Γενικόν Στρατηγείον της Ύδρας. Συνάπτω εδώ το έγγραφον τούτο. Τας λοιπάς προσφωνήσεις, τας οποίας οι δολοπλόκοι έβαλαν να συντάξουν εις Σύρον και εις Πόρον, δεν θεωρώ αναγκαίον να σας αποστείλω, διότι είναι συντεταγμέναι εν τω αυτώ πνεύματι και αποβλέπουν εις τον αυτόν σκοπόν.
Γεγονός είναι ότι οι πλέον αξιοσέβαστοι άνδρες του Αρχιπελάγους και όλων των ετέρων περιοχών του Κράτους αποδοκιμάζουν φανερώς τας δολοπλοκίας της επαναστατικής ομάδος και μου αποστέλλουν με την σειράν των προσφωνήσεις αι οποίαι εκφράζουν τα πλέον τιμητικά συναισθήματα και τας πλέον φρονίμους ευχάς.
Σας αποστέλλω συνημμένως το σχέδιον μιας εγκυκλίου την οποίαν πρόκειται να απευθύνω προς άπαντας τους εκτάκτους επιτρόπους και τους Κυβερνήτας του Κράτους.
Άπαντα τα έγγραφα ταύτα θα σας καταστήσουν ικανόν να σχηματίσητε σαφή γνώμην περί της καταστάσεώς μας. Θα είσθε λοιπόν εις θέσιν να παράσχητε εις το Γαλλικόν Υπουργείον και εις τους κυρίους πρέσβεις της Μεγάλης Βρεττανίας και της Ρωσίας απάσας τας πληροφορίας τας οποίας ημπορεί να επιθυμούν, ώστε να μην αφήσουν να υπερεκτιμηθούν παρά των αντιστοίχων Κυβερνήσεών των αι ψευδείς και απατηλαί εισηγήσεις μιας κακεντρεχείας την οποίαν δεν θα χαρακτηρίσω.
Καθυστέρησα και θα καθυστερήσω να δώσω συνέχειαν εις τα μέτρα, τα οποία οφείλει να λάβη η Κυβέρνησις σχετικώς προς την Ύδραν, διότι υπάρχουν ασθένειαι, αι οποίαι θεραπεύονται άνευ φαρμάκων, διά μόνης της δυνάμεως της φύσεως, και διότι αναμένω το ταχυδρομείον το οποίον σας υπεσχέθησαν να αποστείλουν εκ Λονδίνου.
Λέγω το αυτό περί του σχεδίου της εγκυκλίου το οποίον σας αποστέλλω σήμερον. Δεν θα την κοινοποιήσω προ της προσεχούς εβδομάδος, διότι ελπίζω ότι εν τω μεταξύ θα έχουν φθάσει εκ Λονδίνου αι ειδήσεις, και ότι θα ημπορέσω να δώσω εις το πνεύμα του λαού κατεύθυνσιν σύμφωνον προς τας αποφάσεις της Διασκέψεως του Λονδίνου.
Όμως, ως ήδη παρετήρησα εις την επιστολήν μου της 1ης/13ης δεν θα ημπορέσω να διατηρήσω τας προφυλάξεις τας οποίας συμβουλεύει η φρόνησις, πέραν ενός ωρισμένου ορίου. Προσεγγίζομεν το όριον τούτο, θα πράξω το καθήκον μου και η Θεία Πρόνοια θα πράξη τα υπόλοιπα.
Και σεις, Πρίγκηψ μου, προσπαθήσατε να επωφεληθήτε απασών των ευκαιριών διά να μην αφήσητε να αγνοή η Διάσκεψις του Λονδίνου, μέσω των κυρίων Πρέσβεων, την κρισιμότητα των υποθέσεών μας.
Σας παρακαλώ να αποστείλητε άνευ αργοπορίας προς τον λόρδον Palmerston την επιστολήν, την οποίαν λαμβάνω το θάρρος να του απευθύνω, και ανακοινώσατε το περιεχόμενόν της προς τον κόμητα Sébastiani, τον λόρδον Granville και τον κόμητα κύριον Pozzo di Borgo. Θα κάμητε το αυτό και διά τα άλλα έγγραφα τα οποία σας αποστέλλω. Εννοείται βεβαίως ότι αι ανακοινώσεις αυταί είναι λίαν εμπιστευτικαί και ότι δεν πρέπει να εξέλθουν του κύκλου της οικειότητος. Μόνον εις την περίπτωσιν, κατά την οποίαν η Διάσκεψις του Λονδίνου θα έκρινε κατά διαφορετικόν τρόπον, δεν θα εδίσταζα να τας παρουσιάσω εις εκείνην εγώ ο ίδιος, υπό επίσημον μορφήν, διότι δεν είμαι εγώ εκείνος ο οποίος θα φοβηθή εις ταύτην την περίπτωσιν ή εις οιανδήποτε ετέραν, την δημοσιότητα.
Περατώνω την επιστολήν μου, επαναλαμβάνων ότι περνώ τον χρόνον μου μαχόμενος διά να συγκεντρώσω τα πτωχά έσοδα του Κράτους και διά να τα κάμω να επαρκέσουν εις τας πλέον επειγούσας ανάγκας. Το Ταμείον περιέχει μόλις 50 ή 60 χιλιάδας φράγκων και όμως η διοίκησις ούτε αδρανεί ούτε κωλυσιεργεί’ το θαύμα όμως τούτο δεν ημπορεί να διαρκέση παρά ολίγας ημέρας ακόμη.
Σας επαναλαμβάνω, Πρίγκηψ μου, την έκφρασιν των φιλικών μου αισθημάτων.
