Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου (08/10/1827) έχει καταστεί σχεδόν κλισέ να συνοδεύεται με τη φράση πως «η Ελλάδα χρωστάει την ελευθερία της στις ξένες δυνάμεις».
Αυτή η αφήγηση θέλει την Επανάσταση να πνέει τα λοίσθιά της στα μέσα του 1827, την Πελοπόννησο να είναι υπό τον σχεδόν απόλυτο έλεγχο του Ιμπραήμ και τις μεγάλες δυνάμεις (Βρετανία-Γαλλία-Ρωσία) να επεμβαίνουν ως “τρίτος παίκτης” και με την καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου να φέρνουν… τούμπα το αποτέλεσμα. Από την τελική καταστολή της εξέγερσης από τους Οθωμανούς, καταλήγουμε στη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Αυτή η αφηγηματική σύνθεση, που θέλει την Ελλάδα να οφείλει την ελευθερία της στις ξένες δυνάμεις, ούσα ανήμπορη να τα καταφέρει μόνη της, στηρίζεται σε 3+1 ιστορικούς μύθους. Η αλήθεια είναι διαφορετική.
Α). Η παρέμβαση των τριών αυτών μεγάλων δυνάμεων υπήρξε στη σύλληψή της και στις προθέσεις τους οτιδήποτε εκτός από φιλελληνική.
Στόχοι των κυβερνήσεών τους με την Συνθήκη του Λονδίνου (06/07/1827) και την αναγνώριση αυτόνομου ελληνικού κράτους ήταν:
α) Καταστολή της πειρατείας που διεξήγαγαν οι Έλληνες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, που είχε ρημάξει τους εμπορικούς διαύλους.
β) Αποτροπή ενός Ρωσοτουρκικού πολέμου. Η Ρωσία τον επεδίωκε και η υπεράσπιση των “ομόδοξων Ελλήνων από τις σφαγές των Τούρκων” ήταν η αφορμή που την εξυπηρετούσε άριστα. Αντιθέτως, Βρετανία και Γαλλία στόχευαν σε αποτροπή μιας τέτοιας σύγκρουσης, καθώς ήταν βέβαιο πως θα έβγαζε νικήτρια -και, κυρίως, εδαφικά κερδισμένη- τη Ρωσία.
γ) Κατευνασμός της εγχώριας κοινής γνώμης. Ο φιλελληνισμός μπορεί να μην διακατείχε τους κυβερνώντες των μεγάλων δυνάμεων, ωστόσο είχε συνεπάρει τους απλούς πολίτες των αυτοκρατοριών και μάλιστα ήταν ακόμη εντονότερος μετά την πτώση του Μεσολογγίου, τον Απρίλιο του προηγούμενου έτους.
