Μεταξάς Νεόφυτος (Αθήνα 1762 – Αθήνα 1861)

Γεννήθηκε το 1762 στην Αθήνα, καταγόταν από σπουδαία αθηναϊκή οικογένεια του γένους Μεταξά. Μετά από λαμπρές σπουδές χειροτονήθηκε διάκονος το 1792  στη Ιερά Μονή Πεντέλης όπου δίδαξε και ως δάσκαλος. Παρέμεινε για κάποιο διάστημα στην Κωνσταντινούπολη κοντά στον θείο του Μητροπολίτη Καισαρείας Γρηγόριο και αργότερα 1803 επέστρεψε στην Αθήνα και έγινε αρχιδιάκονος από τον επίσκοπο Ταλαντίου Γαβριήλ Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε στη Λιβαδειά επίσκοπος Ταλαντίου.

Κατά την διάρκεια της Επανάστασης πρωτοστάτησε στον απελευθερωτικό αγώνα της επαρχίας, ίδρυσε σχολή στην Αταλάντη και βοήθησε τον Αθανάσιο Διάκο στην Αλαμάνα.

Συμμετείχε σε όλες τις Εθνοσυνελεύσεις και σε μάχες, εμψυχώνοντας και ενισχύοντας τους αγωνιζόμενους.  Με το υπ’ αριθ. 46 διάταγμα της 18 Οκτωβρίου 1829 ο Καποδίστριας  τον   διόρισε μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής.

Το 1833 ενθρονίστηκε ο πρώτος Επίσκοπος  Αθηνών και το 1850 μετά την έκδοση του Συνοδικού Τόμου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Εκκλησίας της Ελλάδος διορίστηκε πρώτος και μόνιμος  «Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος του Βασιλείου της Ελλάδος και πρώτος Μητροπολίτης  Αθηνών». Εργάσθηκε μετά ζήλου υπέρ της ανάπτυξης της Εκκλησίας της Ελλάδος και των θεσμών της, ερχόμενος αντιμέτωπος με τον Βασιλέα της Ελλάδος Όθωνα για την Εκκλησιαστική και Μοναστηριακή περιουσία.

Κατά τον Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, ήταν  «εις των μεγάλων αγωνιστών Ιεραρχών, ενεργώς συμμετασχών του ιερού αγώνος και υπέρμαχος των εθνικών δικαίων».  Ήταν επίσης «παράδειγμα αρετής έργω μεν και λόγω ταύτην διδάσκων», αλλά και «ζηλωτής αυστηρός των δικαίων της Εκκλησίας τηρητής».

Υποστήριξε τον Παπουλάκο όταν γύρω στα 1848 παρουσιάστηκε στην Ιερά Σύνοδο, επιδιώκοντας να του χορηγήσει άδεια ιεροκήρυκα. Η Σύνοδος όμως του αρνήθηκε την άδεια. Ως Μητροπολίτης Αθηνών μαζί με τον Σύρου - Τήνου Δανιήλ υποστήριξαν την αίτησή του, αλλά οι Καλαβρύτων Βαρθολομαίος, Οιτύλου Προκόπιος και ο κυρίαρχος των εκκλησιαστικών πραγμάτων αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Φαρμακίδης, υπερίσχυσαν αρνούμενοι την χορήγηση αδείας, διότι δεν συγκέντρωνε τα «Απαιτούμενα προσόντα και εφόδια».

Δημοσίευσε διάφορα συγγράμματα μεταξύ των οποίων την Ορθόδοξο Ομολογία, το Ιερογραφικό Απάνθισμα και το Εγχειρίδιον περιέχον τα επτά Μυστήρια της Ανατολικής, Καθολικής τε και Αποστολικής Αγίας του Χριστού Εκκλησίας. Συνέθεσε ακόμη την Ακολουθία του Οσίου Πατρός Ημών Σεραφείμ, ασκήσαντος εν τω όρει Δομπού Λειβαδίας
Πέθανε την 29η Δεκεμβρίου 1861 στα 99 χρόνια του και κηδεύτηκε καθισμένος στο  θρόνο του.